Home
» Lý luận phê bình
» Nguyễn Thanh Lâm: Đến với bài thơ hay “Thiếu nữ” của Đặng Xuân Xuyến (Hà Nội)
Nguyễn Thanh Lâm: Đến với bài thơ hay “Thiếu nữ” của Đặng Xuân Xuyến (Hà Nội)
Thứ Sáu, 10 tháng 2, 2017
Trong không khí mùa xuân Đinh Dậu, mọi người
của thế kỷ 21 này đón xuân, đón tết cổ truyền không còn thèm khát ở sự ăn mà ở
sự chơi, hưởng thú vui tinh thần, không màng đến “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ”. Nhưng tìm thú vui tinh thần đâu
phải dễ dàng, bởi xã hội tình người vô cảm, âu lo và bất an nhiễm vào hồn người
như một căn bệnh - căn bệnh của loài người.
Tác giả Nguyễn Thanh Lâm
Địa chỉ: Số 4, ngõ 179 Minh Khai
quận Hai Bà Trưng, tp Hà Nội
Điện thoại: 0984787426
Email: thanhlam.tho@gmail.com
_____
ĐẾN VỚI BÀI THƠ HAY “THIẾU NỮ” CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN
Nguyễn Thanh Lâm
THIẾU NỮ
Ô kìa người ngọc giữa sớm mai
Áo xiêm trễ nải chả chịu cài
Ngực nõn phập phồng ru hồn gió
Bổng đảo in hồng trong mắt ai.
Hà Nội, ngày 05/02/2017
LỜI BÌNH:
Trong
không khí mùa xuân Đinh Dậu, mọi người của thế kỷ 21 này đón xuân, đón tết cổ
truyền không còn thèm khát ở sự ăn mà ở sự chơi, hưởng thú vui tinh thần, không
màng đến “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ”.
Nhưng tìm thú vui tinh thần đâu phải dễ dàng, bởi xã hội tình người vô cảm, âu
lo và bất an nhiễm vào hồn người như một căn bệnh - căn bệnh của loài người.
May mắn thay
tôi đọc được bài thơ “Thiếu nữ” của Đặng Xuân Xuyến. Bài thơ cho tâm hồn
thư giãn, quên hết những bất trắc âu lo trong cõi tục trần, bài thơ như bức
tranh không phải để ngắm bằng mắt mà ngắm bằng hồn. Ru hồn trong từng câu chữ
và từng câu chữ hiện lên bóng hình của người đẹp - người ngọc. Ôi đã là đàn ông
không biết thưởng thức vẻ đẹp của “Thiếu nữ” chẳng đáng buồn sao!
Đầu đề bài
thơ là “Thiếu nữ” nghĩa là tuổi còn tơ non như hoa đương nụ, như trăng
mới nhú, gái ở tuổi dậy thì. Tàng ẩn những điều kỳ diệu cho hồn tha hồ tưởng
tượng, sự tưởng tượng đến bến bờ yêu say đắm và dịu ngọt trong hồn không thể
cưỡng được. Đến nổi nhà thơ phải thốt lên: “Ô kìa” - “Ô kìa người
ngọc giữa sớm mai”. Chữ “Ô kìa” như sự thảng thốt bất ngờ ngoài ý
tưởng. Có gì khác thường, khác với thông lệ, khác với nếp nghĩ của nhà thơ.
Chắc nhà thơ nghĩ rằng người đẹp sẽ phải đoan trang e lệ, “Dín gió e sương”,
nhất là giữa sớm mai càng phải kín đáo hơn. Chữ sớm mai biểu thị thời gian tươi
mới nõn nà của thiếu nữ. Thế mà thiếu nữ ấy: “Áo xiêm trễ nải chả chịu cài”.
Một bức tranh nude cho người xem tưởng đến trường phái hội họa thời phục hưng
rất gợi cảm và gợi dục. Xưa ở Việt Nam nữ sỹ Xuân Hương đã vẽ bức tranh thiếu
nữ ngủ ngày rất phồn thực: “Thiếu nữ nằm chơi quá giấc nồng/… Đôi gò bồng
đảo sương còn ngậm/ Một lạch đào nguyên suối chửa thông/ Quân tử dùng dằng đi
chẳng dứt/ Đi thì cũng dở ở không xong”.
Bức tranh
thơ của Đặng Xuân Xuyến chỉ là bức tranh phồn thực mờ, đòi hỏi sức tưởng tượng,
nude nhưng mờ ảo. “Chả chịu cài” có nghĩa là có phần kín có phần hở và
phải có phẩn hở phần kín mới nên thơ. Gợi giác quan cảm xúc. Chất thi sỹ cũng
là ở đây, nếu hở quá lộ quá sẽ không còn thơ nữa, chính vì vậy: “Ngực nõn
phập phồng ru hồn gió”. Gió bị ru hồn hay thi nhân bị thôi miên, thiếu chữ
“ru hồn gió” sẽ mất thiêng, gió còn bị ru hồn thì người còn bị ru hồn
hơn. Nếu nói ngôn ngữ của tuổi trẻ thì còn bị “Phê” hơn.
Nếu đổi lại
câu thơ “Phập phồng ngực nõn” thì sẽ bị giảm cái hay cái thực của chủ
thể “Ngực nõn”. Chẳng khác gì nói: “Hồng
thắm làn môi” mà phải nói “làn
môi hồng thắm” mới chính xác. Thế mới biết làm thơ như đánh cờ, như sự sắp
đặt cuộc đời vậy. Đánh cờ quân nào đi trước, đứng trước, quân nào đi sau, ván
cờ tình yêu - cuộc sống cũng vậy, cũng phải có luật chơi và phải hiểu luật mới
chơi được. Chữ “Ru hồn gió” tạo chất say của câu thơ, tài của nhà thơ là
biết điều khiển câu chữ cho hợp với đạo thơ. “Bồng đảo in hồng trong mắt ai”
hay ở chữ “in hồng”. Trong mắt như có lửa - lửa của đắm say, nhưng chỉ
hồng thôi mà không chói, sự đam mê vừa tới, vừa đủ. Chói quá - nhìn kỹ quá sợ
làm đau bồng đảo. Cách thưởng thức vẻ đẹp bằng sức cảm của tâm hồn không trần
tục thì mới là thơ.
“Trong
mắt ai” nhà thơ nhìn thấy mà lại “trong mắt ai”. Lòng thi sỹ cảm
giác vẻ đẹp ấy là của trời, không phải của mình, có chút gì đấy như sự “ghen”,
ghen với đời, bâng quơ ghen với ai, sự ghen đáng yêu của tuổi 50 tự biết mình,
tiếc cho mình!
Ôi. Trong
mùa xuân khao khát niềm vui tinh thần hơn vật chất này, được thưởng một bài thơ
“Thiếu nữ” - Nude như xem bức tranh bằng hồn thật đáng quý biết bao!
Địa chỉ: Số 4, ngõ 179
Minh Khai
quận Hai Bà Trưng, tp Hà Nội
Đặng Xuân Xuyến Gửi đăng.
© Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 10/02/2017
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét