Home » Lý luận phê bình » Dung Thị Vân: Cảm nhận về tập thơ “Bước chân và khoảng lặng” của nhà thơ Duy Bằng

Dung Thị Vân: Cảm nhận về tập thơ “Bước chân và khoảng lặng” của nhà thơ Duy Bằng

Thứ Tư, 18 tháng 5, 2016

Bước chân và khoảng lặng là tập thơ thứ tám của nhà thơ Duy Bằng. Sau những tập thơ: Mưa ngày xưa-NXB Văn nghệ/ Khoảng trời xanh- NXB Văn học/ Bến heo may- NXB Văn nghệ/ Câu thơ chạm vào sông nước- NXB Hội nhà văn/ Thầm thì con chữ- NXB Thanh nên/ Tìm lại mùa nhau- NXB:Thanh niên/ Sóng sánh thời @- NXB Hội nhà văn. Và nhà thơ còn xuất bản thêm Văn xuôi: truyện vừa: Chuyện tình thời @- NXB Thanh niên

Thông tin cá nhân: (VanDanViet)
Tác giả Dung Thị Vân
Bút danh Lan Chi, Dung Vân
(HV Hội Nhà văn TP.Hồ Chí Minh)
ĐT: 0903 37 22 19
Email: dungthivan11012012@gmail.com
_____

CẢM NHẬN VỀ TẬP THƠ “BƯỚC CHÂN VÀ KHOẢNG LẶNG”
CỦA NHÀ THƠ DUY BẰNG.

Dung Thị Vân

****

TẬP THƠ “BƯỚC CHÂN VÀ KHOẢNG LẶNG” CỦA NHÀ THƠ DUY BẰNG rất tình cảm và rất là Duy Bằng. Rất Duy Bằng như thế nào thì khi đọc xong tập thơ của Duy Bằng mọi người sẽ rõ. Và mọi người sẽ hiểu không ít thì nhiều về một phần cuộc đời của nhà thơ trong tập thơ này, mà tôi cảm giác như là nhật ký thơ trong từng giai đoạn của nhà thơ Duy Bằng từ gia đình cho đến xã hội. Hầu như những nơi nào anh đi qua anh đều lưu lại vào thơ. Cho nên những bài thơ của Duy Bằng cứ như những lời tự sự. Mà sợi tóc mỏng manh kia đã là hình tượng để cho nhà thơ suy tư và trăn trở ngay từ đầu trang sách. Một triết lý nhân sinh không phải những điều gì con người muốn là được hoặc muốn là làm được. Mà phải đấu tranh và kinh qua biết bao nhiêu gian khổ mới có được cuộc sống như mong đợi. Hình tượng sợi tóc của nhà thơ Duy Bằng là vậy.

Dại khôn từng sợi tóc

Nối mãi vẫn chưa cùng

Bay hoài như hạt bụi

Một đời chỉ hư không (Hư không)

Nhà thơ đã nhìn cuộc đời và chiêm nghiệm chỉ có bốn câu thơ mà đã luận không biết bao nhiêu điều trong cuộc sống. Nào là: “Dại/khôn/sợi tóc/nối/hạt bụi/đời/hư không”. Suy cho cùng thì tất cả chỉ là hạt bụi. Cái kết của con người cũng từ “cát bụi lại trở về cát bụi” nói như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn “hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi. Để một mai tôi về làm cát bụi”... Cuộc đời con người cũng đúng như những mỹ từ ví von vậy. Mà ai cũng đều biết rằng con người lúc lọt lòng là trần trụi thì khi nhắm mắt trở về cát bụi cũng trần trụi như thế. Tóc mỗi ngày mỗi rụng. Có sợi tóc nào mà khi đưa lược vào chải lại không rụng?. Nhưng ở đây nhà thơ Duy Bằng đã nhìn sợi tóc bằng sợi dại và sợi khôn. Đúng là cặp mắt của thi nhân kinh khủng thật. Họ tưởng tượng được tất cả những điều có và không. Quả tuyệt vời cho sợi tóc của thi sĩ Duy Bằng nó màu nhiệm đến vô cùng.

Năm mươi hai bài thơ của Duy Bằng đã trăn trở trong cuộc sống của nhà thơ qua rất nhiều giai đoạn.Và mẹ đã là bài thơ đầu tiên mà nhà thơ trân trọng ở đầu tác phẩm của mình. Ôi tình mẫu tử muôn đời thiêng liêng và trân quý. Cho dù mẹ có hiện diện hay mẹ đã về thiên cổ thì tấm lòng của những người con không bao giờ nguôi nỗi nhớ. Mẹ bao giờ cũng là hình bóng yêu thương nhất của mọi người cho dù có ở vào tuổi nào đi nữa… Tình cảm không chỉ là phái nữ mới nhớ, mới thương ray rứt. Mà người đàn ông khi nhớ về mẹ cũng nặng lòng không kém gì phái nữ. Những câu thơ dành cho mẹ đã về miền thiên cổ khi tác giả đang cách xa quê hương cả nửa địa cầu. Tôi nghĩ rằng những người con xa quê sẽ đồng cảm nhiều hơn với tác giả.

Mẹ thành hương khói bay qua

Mẹ như mây trắng la đà gió sương

Con đi mỏi bước dặm trường

Buồn vui đất khách lòng thương nhớ về

Nửa vòng trái đất xa quê

Nhớ ngày giỗ mẹ con chia tấc lòng (Mẹ hóa thành thơ)

Có lẽ không ai nghĩ rằng với một người đàn ông làm thơ mà lại nặng lòng, đớn đau khi nghĩ về cái thuở của mẹ từ khi bước chân về nhà chồng với những tất bật sớm hôm tần tảo. Với tâm trạng cũng là đàn bà tôi thực sự xúc cảm thật nhiều khi đọc những câu thơ này của Duy Bằng. Mà chỉ có người đàn ông làm thơ mới giải tỏa được nỗi lòng. Còn không thì chỉ biết chôn chặt vào tim những nỗi nhớ thương khi nghĩ về mẹ.

Mẹ gồng gánh riêng tư

Về nhà chồng từ năm trăng tròn tuổi

Sớm tối ngoài đồng rong ruổi

Chân không bén đất

Tất bật một mảnh đời

Làm dâu nhà người

Bơ vơ xứ lạ (MỘT MẢNH ĐỜI)

Nơi xứ người nhà thơ ở hầu như cái lạnh gần như quanh năm. Nên nhà thơ đã phải thảng thốt với cái từ là “mùa chi lạ”. Mùa đông và xuân thì đã đi qua. Vậy mà tới mùa hạ khí hậu nơi đây vẫn còn khắc nghiệt giá băng.

Tháng tư rồi tuyết vẫn chưa tan

Cơn gió lạnh ùa về mang theo rét mướt

Nắng rong rêu hè sang chậm chạp

Em co ro chiếc áo lạnh mùa đông(Mùa chi lạ)

Ở xứ người hầu như tình cảm của nhà thơ dành cho gia đình và cháu chắt là điều chính yếu. Cho dù có ngồi xe bao nhiêu giờ mệt mỏi chỉ để được gặp cháu thì âu đó cũng là điều hạnh phúc. Những yêu thương đó lại tăng thêm cảm xúc cho nhà thơ để bật thành những lời tin yêu nhất dành cho đứa cháu của mình trong gia đình. Mà sau những ngày mệt mỏi của cuộc sống thì nơi trở về của mọi người cũng chỉ là mái ấm gia đình. (Ở đây không bàn tới cuộc đời của những con người sống trong cô độc).

Tám tiếng chạy xe hơi

Từ Canada về Mỹ

Đường mùa thu lá vàng và mây trời thủ thỉ

Cùng với người chia vui dặm đường xa

Giữa đất khách quê người

Tình mặn mà

Ta nới rộng vòng tay bè bạn

Giờ cháu là thành viên lớn

Dòng họ nối dài nửa trái đất vòng quay (Mừng cháu ngoại)

Nhà thơ Duy Bằng đã xót thương cho loài cỏ dại dưới mưa bão tuyết. Hình như người thơ nào cũng vậy. Chỉ có nhìn cỏ cây bị vùi dập thôi mà lòng cũng đau cũng xót. Nhìn cảnh người thì “thương vay khóc mướn”. Huống chi tâm sự của mình thì nó sẽ ray rứt biết là chừng nào.

Chịu vùi mình dưới lớp tuyết đóng băng

Tưởng chết chìm trong huyệt mộ

Lạnh cóng lấp vùi bão gió

Hạt mưa dăng vây kín tiếng thở dài (Sức sống loài cỏ )

Hình ảnh của một người khác phái luôn là cảm xúc mạnh nhất với thi nhân. Cho dù không có đi chăng nữa thì nhà thơ vẫn hư cấu cho mình một đối tượng để nên thơ. Và nhà thơ Duy Bằng thật lãng mạn trước em.

Níu vạt áo thời gian

Nhìn em mà chẳng nói

Ngoài trời đầy sương khói

Trắng tuyết phủ áo đông

Lạnh hoang chim di trú

Cây trút lá đợi mùa

Ta về nơi băng giá

Tìm ngọn lửa tình xưa (Đôi mắt mùa đông)

Với nhà thơ Duy Bằng thì hình ảnh người vợ luôn hiện diện trong thơ mà nỗi nhớ nhung mong đợi dường như nó luôn quấn quít bên tác giả.

Biển lấp lánh chìm dần vào đêm sâu thẳm

Có người vợ hiền dõi mắt nhớ xa khơi

Tắt nắng rồi nhiều cuộc tình lang thang chơi vơi

Nhiều cuộc hẹn hò đi không trở lại

Nhiều thiếu phụ xỏa tóc buồn đợi ngày nắng mới

Giọt sương bắt đầu rơi

Ta giơ tay vuốt sợi tóc mình

Thời gian trôi

Em chưa kịp về nắng chiều vội tắt (Chiều tắt nắng)

Nhà thơ đã viết hết nỗi lòng mình ở bài “Ngọn nến sinh nhật”. Nói như cuộc sống này những điều gì ta làm được cho ngày hôm nay thì ta cứ làm. Đi được thì cứ đi. Không phải chờ đến lúc được nghỉ ngơi mới đi được, mới làm được. Đừng chờ đợi những rảnh rỗi ở đời sống này. Vì sẽ chẳng bao giờ ta thấy rảnh. Ở tuổi nào thì có niềm vui ở tuổi đó. Vẫn có những công việc và những điều mà người ta phải làm.

Những ngọn nến lung linh tuổi ngày sinh nhật

Lấp lánh gọi về những năm tháng đi qua

Một ngọn nến

Một tuổi đời duyên nợ

Nhật kí hành trình nối bước chân xa

Mùa đi qua trăng bao lần tròn khuyết

Giờ nến thắp tuổi mình

Vui đếm ngược thời gian

Nơi đất khách quê người

Ngọn nến cháy sang trang (Ngọn nến sinh nhật)

Em (cũng như anh) luôn luôn là đề tài gợi nhớ những nỗi niềm mãnh liệt trong thi nhân. Dù đó là hình bóng thực hay chỉ là hư cấu. Duy Bằng đã hình tượng bước chân em của tuổi học trò như một kỷ niệm khó phai trong lòng dù có qua đi bao nhiêu giông gió thì em vẫn là nỗi buồn đẹp nhất trong lòng tác giả.

Em đi rồi thành phố vắng về đâu

Đi một bước mang nỗi buồn một bước

Đời chông gai làm sao em hiểu được

Có phải đồng Ria đắp đuổi mộng thiên đường

Trời Sài Gòn men nắng áo còn vương

Gọi em về xóa những chiều thơ dại

Đường kỷ niệm còn đây

Tuổi học trò chưa ngái

Bằng lăng bên đường đang tím mùa chờ đợi (Vết chân để lại)

Có mùa thu nào không vấn vương những sợi khói tình vàng như màu lá úa mà anh vẫn cứ ngẩn ngơ đợi chờ người, để rồi cánh cửa không bao giờ buồn khép. Từ khuôn mặt tới mái tóc cho đến bước đi đã là những ảo ảnh trong tâm hồn tác giả những ngôn từ vời vợi thấm đẫm một mùa thu.

Thu vừa đến

Mây lang thang theo gió

Lá vàng chiều ngơ ngẩn rơi nghiêng

Cửa vẫn ngóng

Đợi người về chưa khép

Dấu chân ai để lại vết loang buồn

Thu se lạnh mang theo mùa duyên nợ

Khách ngọt ngào

Nhan sắc em đa đoan

Tóc ai bay đọng vệt dài trên phố

Câu thơ anh

Gian díu nét thu buồn (VÀO THU)

Nhà thơ luôn cảm xúc trước tất cả những hình ảnh thực cũng như mộng hoặc những hình tượng vô tri vô giác. Mà điều nào cũng gợi cho tác giả những câu thơ tự hỏi đến nao lòng.

Mưa nắng thời gian

Bạc phếch áo người

Tượng Nữ Thần tay giơ cao ngọn đuốc

Chân đạp xích xiềng

Khát tự do, khát chân trời mơ ước (CHỈ LÀ GIẤC MƠ)

Phố thì xưa nhưng nỗi nhớ về em thì không bao giờ cũ. Dù có qua bao nhiêu mùa trở gió thì người thơ vẫn âm thầm, vẫn đau đáu về em trong chờ đợi dẫu tàn trăng mà em không đến. Em xưa lắm từ một thời sắc phượng nhưng anh vẫn không quên. Ôi có ai biết được tình yêu tác giả nó sống mãi như những sợi khói tình đeo dài trong thơ, nếu như ta chưa một lần đọc thơ Duy Bằng.

Nhớ không em

Ta đã qua bao mùa trở gió

Bằng lăng bên đường mấy lần tím nụ

Cơn giông về thổn thức quặn lòng mây

Ta đợi em trên góc phố chiều nay

Lúc nắng nhạt

Mưa dầm

Hoàng hôn vắng

Ta đợi em đêm tàn trăng lạnh

Phố vẫn xưa

Cây me già còn đó

Hè đã qua mấy lần phượng đỏ

Em chưa về có nhớ đến phố xưa (NHỚ PHỐ XƯA)

Đọc xong tập thơ Duy Bằng với nhận xét riêng tôi, nhà thơ quả thực là mẫu người mà mọi người đã có câu: “nhà thơ là phải nhân hậu, phải bao dung”. Và đúng vậy, những bài thơ anh trong tuyển tập này tôi không thể nào trích hết được vào đây. Tôi chỉ biết gói gọn anh đã viết xuyên suốt tập thơ không thiếu một đề tài nào. Nhà thơ lúc thì ở Việt Nam, lúc thì qua xứ người với gia đình. và tác giả cũng trăn trở trong tình bạn như những vần thơ của Nguyễn Khuyến:

“Rượu ngon không có bạn hiền

Không mua không phải không tiền không mua”.

Nơi xứ người anh đã dõi tìm về người bạn của mình (dù là trong tất cả những quán xá…), nhưng cũng không biết bạn mình ở nơi đâu giữa thành phố mênh mông này. Và rồi chỉ còn lại bài thơ nhớ về bạn với tựa đề: “NHỮNG CHIỀU CALI”- Với câu tặng thật trìu mến “Tặng anh Khải”

Cali chiều nắng nỏ

Xuôi ngược dòng xe như thác đổ

Tôi tìm bạn nơi đâu

Thành phố rộng quá quê người

Phố xá hào hoa

Tôi mon men từng bước chân tôi

Từng cửa hàng ăn người Việt

Từng quán cà phê thơm giọt

Thắp hy vọng tìm vết chân quen

Tôi tìm bạn

Xóa ngọn lửa chiều buồn

Giặt dũ u hoài quá khứ

Khi bão táp riêng tư không còn nữa

Bạn sống nơi đâu

Mượn câu thơ để trải lòng chân thật

Nâng bước chân thời gian

Tôi âm thầm tìm bạn những chiều nắng tràn

Không gian nhảy múa mà lòng trống vắng

Với Duy Bằng thì cha mẹ, vợ, người tình, quê hương và bạn bè... nhà thơ đã chắt lọc những mỹ từ hầu hết trong tập thơ này. Như :"Kho báu tình yêu, Bài thơ không gửi, Con sông nhỏ, Hẹn em chợ tình Khâu Vai, Rượu rót tràn tay, Hoa bí vàng, Hà Nội ngày mưa, Cha tôi, Con xúc xắc, Sài Gòn ngày giáp tết, Chuyện là cuối đông, Hoa sữa, Vị tướng huyền thoại v...v... Và tôi tin rằng khi đọc xong tập thơ “BƯỚC CHÂN VÀ KHOẢNG LẶNG”của nhà thơ DUY BẰNG. Mọi người sẽ nhìn Duy Bằng với tất cả thân thương trìu mến vì những câu thơ hay thật thà của tác giả. Một nhà thơ Duy Bằng rất Duy Bằng là vậy.

Dung Thị Vân

(HV.Hội Nhà Văn TP.Hồ Chí Minh)

Dung Thị Vân
© Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ TP.HCM ngày 18/05/2016
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________

Chia sẻ bài viết

Bài liên quan

Dung Thị Vân: Cảm nhận về tập thơ “Bước chân và khoảng lặng” của nhà thơ Duy Bằng

Comments[ 0 ]

Đăng nhận xét

Danh mục

Tác phẩm

Bài viết quan tâm

Thông tin cần biết

Liên kết bạn bè

Quảng cáo

Liên hệ quảng cáo