HomeChử Văn Long: Đọc bài thơ “Bạn quan” của Đặng Xuân Xuyến (Hà Nội)
Thứ Hai, 23 tháng 5, 2016
Bài thơ thành bữa tiệc giữa hai
người bạn thết nhau vị ngọt bùi, cay đắng tình thân, vừa là của riêng, lại vừa
dọn mời người đọc nhâm nhi, cụng chén ở những năm tháng đời người thật ít điều
vui, ít tình thân thiện và gần như không còn thứ tình cảm tri kỉ mà ông cha ta
đã ngìn năm trồng cây cho gỗ nên trầm. Giờ rừng bỗng dưng bị đốn trụi. Tình
người rồi sẽ sao đây! Đặng Xuân Xuyến đã gửi tâm sự lòng mình vào thơ cho vơi
ấm ức! Có lẽ chỉ còn thơ có thể an ủi anh chăng! Bài thơ “BẠN QUAN” đã ghi lại sống động cuộc sống hôm nay, của người
Việt Nam mình.
Tác giả Chử Văn Long
Địa
chỉ: Thôn 2, Vạn Phúc, Thanh Trì, Hà Nội.
Điện
thoại: 01658818263
Email: haicv08@gmail.com
_____
BẠN
QUAN
Bạn cũ lâu ngày gặp
lại
Chén rượu quê đưa đẩy
tẩy trần
Tao ruột ngựa hỏi câu
ngớ ngẩn
Mày làm quan chắc
kiếm bộn tiền
Chức ấy rẻ mà sinh
lắm lãi
Mày học ngu nhưng thủ
đoạn tài
Tao học giỏi nhưng mù
thủ đoạn
Mãi long đong chức
phó dân quèn
Mày nhăn mặt chửi tao
thằng đểu
Quá nửa đời mãi chửa
hết ngu...
Rượu tới tầm
Mày ghé tai tao
Nói thật nhỏ
Căng tai mới rõ
Làm người khó
Làm quan càng khó
Chốn quan trường chó
vịt giống nhau
Mày than đời chỉ rặt
những thau
Quan càng lớn chữ
nhân càng nhỏ
Ví miệng quan giống
trôn trẻ nhỏ
La liếm quen rồi nào
biết bẩn nhơ.
Tao gật gù giả bộ ngớ
ngơ
Khen các quan vì dân
vì nước
Nghe nửa câu mắt mày
trợn ngược
Chửi tao khùng hệt
“lũ dân ngu”
Mày chửi thề đặc
giọng quân khu
Đời đã chó
Quan trường càng chó
Rồi nhăn nhó
Than đời mày nhọ
Mấy tháng trời bổng
lộc hụt xơi...
.
Rượu mày mời
Tao uống khó trôi
Thịt mày gắp
Tao nhai khó nuốt
Trời nhiều gió
Hay lòng tao nổi gió
Rượu đầy vò
Tao ngất ngưởng vờ
say.
Hà Nội, trưa 18 tháng 03.2016
Lời bàn của Chử Văn Long
Tôi quen
Đặng Xuân Xuyến đã lâu, từ thuở anh mới dựng nghiệp, mở cửa hàng “phát hành
sách”. Là một nhà thơ, làm bạn hàng gửi sách nhờ anh bán hộ thường xuyên. So
với những nơi khác bao giờ cửa hàng của Đặng Xuân Xuyến cũng giúp tôi bán được
số bản cao gấp bội. Nhìn dáng vẻ bên ngoài tươi tắn, đẹp trai, hoạt bát và cái
phong thái “dứt khoát” mỗi khi bàn việc…, ở Xuyến tôi thầm nghĩ con đường lập
nghiệp gắn với sách vở văn chương sẽ tiến xa hơn! Bẵng đi một thời gian nền văn
chương với những ước vọng thanh cao bị cuốn vào vòng xoáy kinh tế thị trường
không còn phân biệt được đục trong lẫn lộn. Thơ thành sản phẩm của xã hội hóa
cấp thấp, không còn biết viết để làm gì, viết để vì ai. Tôi cũng nản, ngồi nhìn
bút giấy và cũng đã lâu không gặp Xuyến. Một hôm, bất ngờ tôi nhận được tin
nhắn của Đặng Xuân Xuyến mời cộng tác với trang mạng của anh… và tôi được đọc
bài thơ rất tâm sự “Bạn quan” anh in trên trang mạng. Tôi thật ngưỡng mộ vì nội dung, giọng
điệu, câu chữ già dặn, từng trải, vừa tiếp thu cách nhìn đời, nhìn người của
các lớp nhà thơ cha anh mỗi khi bĩ cực, nhưng hơn hẳn lớp nhà thơ ăn theo xã
hội bây giờ, khi vui thì vỗ tay vào, hết lộc thì thở ra những lời ai oán vụn
vặt làm người đời chán đọc thơ vì vậy. Thơ Xuyến cũng mượn hơi men “giả tỉnh
giả say” như để có cớ lôi tuột những mưu mô giả trá của một xã hội đang thịnh
hành, đang phân hóa, làm đảo lộn hết đạo đức, nhân cách, làm người dù chỉ giới
hạn bằng những lời bộc bạch, tâm sự của hai người bạn lâu ngày gặp lại, có nhu
cầu phơi trải lòng mình thật đến nỗi chỉ thiếu cái tát bằng những ngón tay in
lên mặt nhau, dù làm quan có chức tước giàu sang hay là dân ngu ngơ, nghèo
túng, khi nhìn lại đời mình đều nhục, chưa thấy xứng kiếp người, tự mình thấy
mình như súc vật, kiếp ngan, kiếp chó....
Bài thơ như một bầu tâm
sự dốc thẳng sang nhau không cần niêm luật, kỹ thuật câu chữ. Đoạn đầu còn
tỉnh, lời lẽ thăm dò giao đãi:
Bạn cũ lâu ngày
gặp lại
Chén rượu quê đưa
đẩy tẩy trần
Tao ruột ngựa hỏi
câu ngớ ngẩn
Mày làm quan chắc
kiếm bộn tiền?
Tình bạn
xa lâu gặp lại nhau, người ta thường ôn lại kỷ niệm trong lành một thuở, rồi
mới có nhu cầu hỏi han công việc hiện tại gia cảnh của nhau. Đằng này có tình
bạn ngày xưa của họ chỉ phụ họa thêm cho nỗi ấm ức về những rối ren, bất công
xã hội. Thằng học giỏi không sống thủ đoạn thì làm dân quèn, thiếu cơm rách áo.
Thằng học ngu, biết nịnh nọt cúi luồn vẫn có thể mua được chức tước lên quan để
kiếm bổng lộc bạc vàng, thành ra cuộc gặp gỡ nơi chôn nhau cắt rốn lại là cái
cớ để nổ ra cuộc vạch mặt chỉ tên những bất công xã hội đang ấm ức nơi lòng mỗi
kẻ. Những tưởng chỉ kẻ thua thiệt mới buồn, mới đau, mượn rượu để nói ra lòng
mình cho thỏa:
Tao học giỏi
nhưng mù thủ đoạn
Mãi long đong chức
phó dân quèn!
Nào ngờ
kẻ được mũ cao áo dài cũng thở than phận kiếp:
“Làm người khó
Làm quan càng khó
Chỗ quan trường
chó, vịt giống nhau…”
“Quan càng lớn,
chữ nhân càng nhỏ…”
“La liếm quen rồi
nào biết bẩn nhơ!”
Những lời
bộc trực, thật lòng này nghe thật tội, thì ra kẻ làm quan đứng trước bàn dân
thiên hạ, qua những cầu truyền hình đi khắp thế gian, nhìn oai phong lẫm liệt,
có ai ngờ nơi tận sâu con tim, khối óc họ cũng bị dày vò, có khi lại gấp bội
những buồn đau túng nghèo cơm áo, cũng thấy được nhục vinh cuộc thế:
Đời đã chó
Quan trường càng
chó
Thì ra đã
là con người dù giả trá gian manh đến đâu, dù có ngập sâu vào đống bùn nhơ tội
lỗi thì thẳm sâu nơi nào đấy trong linh hồn của họ vẫn nhận ra vị bùn nhơ nơi
đầu lưỡi họ đã ngậm phải. Khác nhau chăng kẻ ngày tháng quen dần với những gì
nhơ bẩn, còn có kẻ còn biết cố trườn ra khỏi những đám bùn nhơ để thở chút khí
trời trong lành trước khi xuôi tay, nhắm mắt. Bởi quyền tước bạc vàng có thể
xây được nấm mộ cao chứ không để lại trong không gian, thời gian được chút
tiếng thơm. Huống chi lúc sống đã bị người đời nguyền rủa.
Cái đau của thân phận
dân đen cũng là đau nhưng có thể mượn phút giây gặp gỡ, nói vung mạng, tung tán
tàn cho hả. Còn kẻ chức tước, giàu có gian manh phải đợi lúc:
Rượu tới tầm
Mày ghé tai tao
Nói thật nhỏ
Căng tai mới rõ
Bởi đã
khoác vào tấm áo quan trường phải biết học phép mưu ma chước quỷ. Nhiều việc
giả danh gian trá phải giấu kín cả cha mẹ vợ con, đem xuống dưới mồ mới mong
hoạn lộ, an toàn… chỉ giây phút ngồi trước người bạn thuở trong sáng ngây thơ,
sau biền biệt mỗi đứa một phương, thắng thua nếm đủ quay về, men rượu ngấm vào
ấm ức, nói ra cùng nhau cũng chẳng phương hại nữa rồi mới dám “ghé tai”, “nói nhỏ”…
Bài thơ thành bữa tiệc
giữa hai người bạn thết nhau vị ngọt bùi, cay đắng tình thân, vừa là của riêng,
lại vừa dọn mời người đọc nhâm nhi, cụng chén ở những năm tháng đời người thật
ít điều vui, ít tình thân thiện và gần như không còn thứ tình cảm tri kỉ mà ông
cha ta đã ngìn năm trồng cây cho gỗ nên trầm. Giờ rừng bỗng dưng bị đốn trụi.
Tình người rồi sẽ sao đây! Đặng Xuân Xuyến đã gửi tâm sự lòng mình vào thơ cho
vơi ấm ức! Có lẽ chỉ còn thơ có thể an ủi anh chăng!
Bài thơ “BẠN QUAN” đã ghi lại
sống động cuộc sống hôm nay, của người Việt Nam mình. .
Đặng Xuân Xuyến Gửi đăng.
© Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 23/05/2016
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét