HomeChâu Thạch: Đọc “Em về nhặt chút hương phai” thơ Huỳnh Gia
Thứ Ba, 15 tháng 3, 2016
Không
khó khi tìm nhiều bài thơ hay viết về Đà lạt, nhưng cũng khó khi tìm một bài
thơ hình dung Đà lạt trong ký ức mù sương, không hoa, không trăng, không suối
mơ huyền mà vẫn thấy hay. Bài thơ “ Em về nhặt chút hương phai” ước hẹn một
ngày về để nhìn Đà lạt cằn cổi, nhưng lạ sao! Đà lạt vẫn đẹp trong thơ và khối
tình tan vỡ làm Đà lạt trở nên huyền thoại trong đời.
Chỗ ở hiên nay: 75 Phan Kế Bính, TP. Đà Nẵng
Điện thoại: 0511.3894610
Email: truongvantran@hotmail.com
EM VỀ NHẶT CHÚT HƯƠNG
PHAI
Thơ Huỳnh
Gia
Em về nhặt chút hương
phai
Mai em về thăm xứ
lạnh mù sương
tìm nhánh thông non
xưa chung tay vun gốc
mấy mươi mùa trôi
mấy mươi mùa cô độc
có lẽ cỗi già trơ
bóng ngóng xa xôi
Mai em về thăm
xuân chưa ấm nổi đất
trời
tìm đến đồi Cù
tìm về khung trời cũ
bức rào chắn phân
ranh
cỏ úa màu trách cứ
mỏi mắt tìm không
thấy điểm hẹn xưa
Mai em về nhặt vài
hạt nắng thưa
nâng niu giữ bằng
nhịp đầy khuôn ngực
nghe tích tắc tiếng
thời gian thổn thức
thõng thượt câu chờ -
rơi vỡ giữa bao la
Mai em về
gió kể chuyện hôm qua
có một người đã bao
lần đứng đợi
và một người vì đâu
không kịp tới
loáng qua - lạc mất
một nửa đời
Em về thăm dường trễ
hẹn - để rồi
thung lũng tình yêu
chiều nay yên ắng quá
men lối tìm toàn
những gương mặt lạ
gió thở than trầm đục
điệu ru buồn
Nhặt chút hương phai
kỷ niệm trượt cuối
nguồn
mang trở lại gửi miền
quê nắng gió
mượn hơi ấm đang lượn
lờ trước ngõ
ủ cho nồng và giữ đến
ngàn sau
Mai em về thăm…dù hư
ảnh nhạt màu.
(Trại sáng tác Đà Lạt tháng 3/2015)
Không
khó khi tìm nhiều bài thơ hay viết về Đà lạt, nhưng cũng khó khi tìm một bài
thơ hình dung Đà lạt trong ký ức mù sương, không hoa, không trăng, không suối
mơ huyền mà vẫn thấy hay. Bài thơ “Em về nhặt chút hương phai” ước hẹn
một ngày về để nhìn Đà lạt cằn cổi, nhưng lạ sao! Đà lạt vẫn đẹp trong thơ và
khối tình tan vỡ làm Đà lạt trở nên huyền thoại trong đời.
Người
ta chiêm nghiệm nỗi cô đơn cùng tận ngay ở vế thơ đầu:
Mai em về thăm xứ lạnh mù sương
tìm nhánh thông non xưa chung tay vun
gốc
mấy mươi mùa trôi
mấy mươi mùa cô độc
có lẽ cỗi già trơ bóng ngóng xa xôi
Trong
xứ lạnh mù sương, nhánh thông mới trồng ngày nào nay đã thành cỗi già qua mấy
mươi mùa trôi trong cô độc. Và câu thơ “Có lẽ cổi già trơ bóng ngóng xa xôi”
không phải để chỉ cây mà để chỉ người, vì cây thì không ngóng được, chỉ có
người mới “ngóng xa xôi”. Ở vế thơ nầy, con người được đem hoá thân vào cây.
Cây lớn lên từng ngày như nỗi mong chờ lớn lên, già đi và cằn cổi với thời
gian. Cây mang trọn tâm tư người, không những của người đợi mà kể cả của người
đi, vì người đi cả tâm tư cũng khắc khỏi hướng về cây suốt năm tháng xa nhau.
Đọc vế thơ ta thấy hiu quạnh nhuộm lên không gian của “xứ lạnh mù sương”, nhuộm
lên thời gian của “mấy mươi mùa cô độc”. Cây trở nên não nuột như hình tượng
“hòn vọng”, không phải “hòn vọng phu” mà “hòn vọng người về”. Vế thơ lấy cây
làm ẩn dụ để phát hoạ quanh nó không gian, thời han, tâm tư người ở lại và
người ra đi là một vế thơ trọn vẹn nghệ thuật cấu tứ của bàn tay nghệ sĩ tài
hoa.
Vế thơ thứ hai nói rỏ ràng một Đà lạt “hồn
thu thảo”. một Đà lạt “bóng tịch dương” trong con mắt tưởng tượng của kẻ thất
tình:
Mai em về thăm
xuân chưa ấm nổi đất trời
tìm đến đồi Cù
tìm về khung trời cũ
bức rào chắn phân ranh
cỏ úa màu trách cứ
mỏi mắt tìm không thấy điểm hẹn xưa
Trong
vế thơ nầy hai câu thơ “Cỏ úa màu trách cứ/ mỏi mắt tìm không thấy điểm hẹn
xưa” làm người đọc thấy khung trời hoang sơ rộng vắng của đồi Cù, mà sự rộng
vắng có giới hạn ấy trở thành mênh mông vô tận trong tâm hồn tác giả khi “mỏi
mắt tìm” điểm hẹn xưa mà không thấy nữa. Cái lạnh của cuối đông vẫn còn vì
“xuân chưa ấm nổi đất trời” sẽ càng lạnh thêm biết bao khi người về gặp “bức
rào chắn phân ranh”. Đây là bức rào chắn phân ranh khung trời cũ trên địa thế
đồi Cù nhưng nó cũng là bức rào chắn phân ranh quá khứ và hiện tại trong tâm
hồn người quay lại. Vế thơ cho ta thấy tất cả sự tiêu điều, se lạnh của khung
cảnh trùm lên tâm hồn và nỗi dằn vặt trong lòng cũng thể hiện ra trên cỏ úa,
trên bức rào, trên điểm hẹn đã bị mất đi. Cảnh bây giờ hình như cũng gây trắc
trở cho người vì có lẽ cảnh và người ở đây cùng chung số phận, định mệnh như
nhau.
Mai em về nhặt vài hạt nắng thưa
nâng niu giữ bằng nhịp đầy khuôn ngực
nghe tích tắc tiếng thời gian thổn
thức
thõng thượt câu chờ - rơi vỡ giữa bao
la
Mai em về
gió kể chuyện hôm qua
có một người đã bao lần đứng đợi
và một người vì đâu không kịp tới
loáng qua - lạc mất một nửa đời
Hai
vế thơ nầy lời thơ ướt át, thể hiện sự dịu dàng của người con gái, thể hiện
tình yêu thương, sự âu yếm của cô đối với người xa cách. Lời thơ của cô gái
không còn mang nổi đau nữa mà chất chứa ở đây sự vỗ về thắm thiết yêu thương.
Dễ hiểu thôi vì trong bài thơ cô gái chỉ tưởng tượng “mai em về” chứ không phải
cô gái về thật sự. Sau cái giây phút chợt tỉnh nhớ người xưa và hình dung một
khung trời bi thảm thì lòng ăn năn trổi dậy trong cô, khiến phản ứng tự nhiên
muốn lấp đầy những mất mát, muốn đền bù sự thiệt thòi cho kẻ chờ mong. Hai vế
thơ làm cho cuộc tình hết bi thảm, biến cuộc tình thành nên thơ, chung thuỷ,
nhẹ nhàng và đẹp trong ký ức đời người.
Cô gái lại đi tìm về một điểm hẹn ngày xưa
trong ký ức. Cô tưởng tượng thung lũng tình yêu bây giờ cũng trở nên xa lạ. Cô
không đau lòng, cô “nhặt chút hương phai” rồi đem chút hương phai đó “ủ cho
nồng và giữ đến ngàn sau”. Cuộc tình buồn thảm đã qua, cô gái chấp nhận một
cuộc tình đơn phương rất mới và cô trả ơn hậu cho cuộc tình khi cô mang hết kỷ
niệm ngày xưa về xuôi là một “miền quê nắng gió” có “hơi ấm lượn lờ trước ngõ”
Em về thăm dường trễ hẹn - để rồi
thung lũng tình yêu chiều nay yên ắng
quá
men lối tìm toàn những gương mặt lạ
gió thở than trầm đục điệu ru buồn
Nhặt chút hương phai
kỷ niệm trượt cuối nguồn
mang trở lại gửi miền quê nắng gió
mượn hơi ấm đang lượn lờ trước ngõ
ủ cho nồng và giữ đến ngàn sau
Người
đọc đến dây hình như thấy lòng ấm áp, nỗi buồn cô liêu phút ban đầu vơi đi
trong hình ảnh thơ tươi thắm hơn và cao thượng thêm lên.
Cuối
cùng cô gái quyết định: “Mai em về
thăm…dù hư ảnh nhạt màu.”
Đã
hư ảnh rồi mà còn nhạt màu nghĩa là, dầu hình ảnh ngoài đời phôi pha hết, cô
vẫn tìm về để giữ lại hình ảnh còn trong ký ức mình cho đến ngàn sau.
Khác
với nhiều bài thơ có cuộc tình đóng lại trong bi thương, “Em về nhặt chút hương phai”
của Huynh Gia quan niệm cuộc tình mở ra không đóng lại. Tình yêu dầu trắc trở
đến đâu cũng không thành bi thảm khi nó còn giữ trong lòng, vì “hơi ấm” nó sẽ
“ủ cho nồng” cho đến ngàn sau.
Bài
thơ cho ta những hình ảnh trở thành hình tượng, lung linh quanh hình tượng ẩn
dụ những tứ thơ mượt mà. Bài thơ mở ra một khung trời u ám nỗi buồn rồi ánh
sáng của chân lý cao thượng, của thuỷ chung tâm hồn làm ấm áp tâm hồn người
trong cuộc và người thưởng thức bài thơ. Cuối cùng bài thơ có âm hưởng một
tiếng thở dài trút bỏ nổi buồn để quyết định đứng lên nhìn ngoài kia trời lại
sáng với hương thơm thoang thoảng đâu đây./.
Châu Thạch
© Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Đà Nẵng ngày 15/03/2016
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
© Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Đà Nẵng ngày 15/03/2016
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét