Home
» Lý luận phê bình
» Trạch An Trần Hữu Hội: Một thoáng mênh mang với Hoàng Cầm qua bài thơ “Lá diêu bông”
Trạch An Trần Hữu Hội: Một thoáng mênh mang với Hoàng Cầm qua bài thơ “Lá diêu bông”
Thứ Tư, 25 tháng 11, 2015
Chủ
nhật - 15/09/2013 13:21
“Em ơi buồn mà chi Anh đưa em về bên
kia sông Đuống Ngày xưa… cát trắng phẳng lì Sông Đuống trôi đi một dòng lấp
lánh Nằm nghiêng nghiêng bên kháng chiến trường kỳ…” -Đó là những vần thơ
tiêu biểu của điệu thơ dịu dàng, buồn bã, da diết… của Hoàng Cầm đã một thời
vang vọng.
Tác
giả Trạch An Trần Hữu Hội
Họ
tên Trần Hữu Hội
Sinh
1955. Tại An Lưu, Quảng Trị.
Thường
trú trước 2015: Ninh Sơn, Ninh Thuận
Nơi
ở và viết hiện nay: TP. Sài Gòn
Email:
trachan555@yahoo.com.vn
_____
MỘT THOÁNG MÊNH MANG
VỚI HOÀNG CẦM
QUA BÀI THƠ LÁ DIÊU
BÔNG
“Em
ơi buồn mà chi
Anh đưa em về bên kia sông Đuống
Ngày xưa… cát trắng phẳng lì
Sông Đuống trôi đi một dòng lấp lánh
Nằm nghiêng nghiêng bên kháng chiến
trường kỳ…”
Đó là những vần thơ
tiêu biểu của điệu thơ dịu dàng, buồn bã, da diết… của Hoàng Cầm đã một thời
vang vọng.
Nhiều năm sau “Bên kia sông Đuống”, những ai có niềm giao cảm đặc
biệt với tâm hồn đa cảm, chân tình và dân dã ấy lại một lần nữa rung động, lại
mênh mang buồn với bài thơ “Lá Diêu bông”.
Đẹp
làm sao, lãng mạn làm sao, ngây thơ làm sao, chung thủy làm sao tâm hồn của một
thiếu niên, trong một buổi chiều tà, giữa mênh mông đồng ruộng, sau vụ gặt, đã
khắc ghi vào lòng một câu nói, một lời hứa hẹn vu vơ của một cô gái đang tuổi
xuân thì, để nhiều tháng năm ôm ấp, mãi mê đi tìm một chiếc lá vô hình… hầu
thỏa mộng yêu đương.
Váy đình bảng buông chùng cửu võng
Chị thẩn thơ đi tìm
Đồng chiều cuống rạ
Chị bảo: đứa nào tìm được lá Diêu
bông
Từ nay ta gọi là chồng.
Hai ngày, em tìm thấy lá
Chị chau mày: đâu phải lá Diêu bông
Mùa đông sau em tìm thấy lá
Chị lắc đầu, trông nắng vãn bên sông
Ngày cưới chị em tìm thấy lá
Chị cười, xe chỉ ấn trôn kim
Chị ba con em tìm thấy lá
Xòe tay phủ mặt chị không nhìn
Từ thuở ấy em cầm chiếc lá
Đi đầu non cuối bể
Gió vi vu gọi: “Diêu bông hỡi, ơi
diêu bông?”
("Lá diêu bông" Thơ Hoàng Cầm).
Đột
ngột làm sao, vô lý làm sao-Tình yêu- nó làm cho Xuân Diệu phải thốt lên:
“…Có nghĩa gi đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhẹ nhẹ gió hiu hiu…..”
Cùng
với hoàng hôn, cùng với gió chiều, lời hứa hẹn vu vơ ấy đã bay đi, có ai dại
khờ cả tin hơn một tâm hồn đang yêu, chú bé đang yêu ấy đã hăm hở đi tìm để chỉ
hai ngày đã tìm được lá, nhưng rồi:
“Chị
chau mày đâu phải lá diêu bông”
Không
bối rối, tình cảm thơ ngây đã chấp cánh cho ước vọng bay cao, mùa Đông sau đã
tìm được lá, nhưng- lại một buổi chiều, chị- cô gái xuân thì ấy đang bâng
khuâng về một bóng hình khác, có lẽ đâu đó rất gần nhưng cũng có thể vời vợi xa
xăm, nên:
“Chị
lắc đầu trông nắng vãn bên sông”.
Niềm yêu không nói
nên lời, chàng thiếu niên mê say ấy lại lặng lẽ ra đi, lại lang thang trong
niềm mơ mộng phiêu lãng, quay về đúng vào ngày cưới chị.
Giờ đây, người thiếu
nữ đã thỏa niềm khao khát mộng mơ tình yêu mà chị ngóng đợi bao năm của tuổi
xuân đã đến, chị sang sông với niềm vui ngập tràn, nên trông thấy lá:
“Chị
cười, xe chỉ ấn trôn kim”
Không nao núng, không
mất đi niềm háo hức ban đầu- chàng thiếu niên, với thời gian chắc cũng đã trở
thành một chàng trai- phong kín hồn mình với một hoài bảo khôn nguôi, ra đi để
lại quay về khi chị đã ba con. Có ai biết tháng năm đã để lại những gì trong
tâm tưởng chị, trên nét thanh xuân của chị, chỉ biết:
“Xòe
tay phủ mặt chị không nhìn”
Và
từ đây, chàng trai ra đi đầu non cuối bể, bước chân của chàng sải dài theo năm
tháng chiến chinh- khi bạt ngàn trăng gió chiến khu, khi hắt hiu chiều buồn bên
sông vắng, cũng lắm khi “đồng chiều cuống rạ”, tà huy xế bóng… đã lắm khi nhớ
đến mối tình ngây thơ, đến hình bóng người thiếu nữ xa xăm… tiếng gió vi vu như
gợi nhắc thì thầm:
“…Diêu
bông hỡi, ơi diêu bông!”
Quê
hương chinh chiến đã cho chúng ta những nhà thơ tiêu biểu với một thời kì huy
hoàng của thi ca, những vần thơ tuyệt vời từng làm hành trang cho cả một thế
hệ….Chúng ta từng buồn với:
“…Đôi
mắt người Sơn Tây
U uẩn chiều luân lạc
Buồn viễn xứ khôn khuây…”
(Thơ Quang Dũng)
Chúng
ta từng hồi hộp lo âu với Yên Thao:
“…Này anh đồng đội, này bạn pháo binh
Đã đến giờ chưa nhỉ
Mà ta nghe trại giặc vỡ tan tành
Anh rót cho khéo nhé
Kẻo rót nhằm nhà tôi
Nhà tôi ở cuối xóm Đoài
Có giàn hoa lý, có người tôi thương!”.
(Thơ Yên Thao)
Chúng
ta từng quay quắt tiếc đau bên “ Những đồi hoa sim” tím ngắt, xót xa vì định
mệnh oái ăm đã:
“… Không chết người trai khói
lửa
Mà chết người em gái hậu phương
…
Chiều rừng mưa nơi chiến trường Đông
– Bắc
Ba người anh được tin em gái mất
Trước tin em lấy chồng
……
Nắng sớm thu về gờn gợn nước sông
Đứa em nhỏ lớn lên ngỡ ngàng trông
ảnh chị…..”
(Thơ Hữu Loan)
Và
cả Hoàng Cầm với lời thơ giản dị, dân dã nhưng da diết chân thành:
“Em ơi buồn làm chi
Anh đưa em về bên kia sông Đuống
Ngày xưa….cát trắng phẳng lì…”
Những
vần thơ như sãi cánh chơi vơi, đưa ta đến niềm giao cảm với ruộng đồng quê hương,
đến suối sông của đất mẹ… Chính đó là những tố chất làm nên điệu buồn đặc trưng
của thơ Hoàng Cầm, và cũng chính nó, đã cho chúng ta những giây phút mênh mang
buồn thương, những xúc động dạt dào với thơ ông-
Tất
cả đó là những cảm nhận riêng tư của mình, xin trình bày một cách chân thành
cùng với lòng cảm phục, gởi đến các bạn hôm nay để cùng nhớ đến Hoàng Cầm,
người đã từng tâm sự: “ Suốt đời lấy thơ làm cứu cánh, làm mục đích và làm lẽ
sống”.
Đêm Nguyên Tiêu Thân hữu
Trường PTTH.NGUYỄN DU.Ninh Sơn.NT
09/01 Nhâm ngọ 19/02/2002
©
Tác giả giữ bản quyền.
. Cập
nhật lại- ngày 25/11/2015
.
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Ninh Thuân ngày 25/03/2013
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét