HomeHoàng Thị Thảo: Phạm Ngọc Thái và bản tình mưa tuyệt vời
Thứ Bảy, 31 tháng 10, 2015
Trong cái
làn mưa bay dưới khuông trời thành phố, có một người thi sĩ đang lang thang nhớ
bóng người yêu: “Vi vút tầng cao con lá rụng Nghe lao xao sóng vỗ bên hồ Chân ta bước
dưới khuông trời thành phố Tiếng chuông buồn lại hoá bản nhạc thơ”
Tác
giả Phạm Ngọc Thái
Họ
tên thật Phạm Ngọc Thái
Địa
chỉ: 34 ngõ 194, phố Quán Thánh Hà Nội.
ĐT:
0168 302 4194.
Email: ngocthai1948@gmail.com
_____
PHẠM NGỌC THÁI VÀ
BẢN TÌNH MƯA TUYỆT VỜI
MƯA BAY TRONG TIẾNG
CHUÔNG
Chuông chùa thỉnh lên
lời cầu nguyện
Nam-mô-a-di-đà!
Trong khúc mưa bay âm
vang trời đất
Nửa tỉnh, nửa mê cũng
thể như là...
Vi vút tầng cao con
lá rụng
Nghe lao xao sóng vỗ
bên hồ
Chân ta bước dưới
khuông trời thành phố
Tiếng chuông buồn lại
hoá bản nhạc thơ.
Thoắt tình đã vào xa
vắng
Mình anh với bóng nhớ
hoài em
Hồn như cánh chim vô
định
Mái tóc em bay làn
mưa mênh mang.
Ôi, tiếng chuông gảy
lên bao ký ức?
Kia không gian thao
thiết gót chân mềm
Gió dìu dặt, ánh
trăng suông dìu dặt
Bản thơ tình anh vọng
giữa mưa đêm.
Thơ Phạm Ngọc Thái
(Trích tập "Hồ Xuân Hương
tái lai" 2012)
LỜI BÌNH:
Trong
cái làn mưa bay dưới khuông trời thành phố, có một người thi sĩ đang lang thang
nhớ bóng người yêu:
Vi vút tầng cao con lá rụng
Vi vút tầng cao con lá rụng
Nghe
lao xao sóng vỗ bên hồ
Chân
ta bước dưới khuông trời thành phố
Tiếng
chuông buồn lại hoá bản nhạc thơ
Đọc đến những từ "con
lá rụng": Tức là hình ảnh hiu hắt của vài chiếc lá đang bay vi vút giữa
tầng không, mà tác giả gọi là "con lá..." - Tôi bỗng liên tưởng đến
câu thơ trong KIỀU của Nguyễn Du:
Nửa
in gối chiếc, nửa soi dặm trường
Đây là hình ảnh của vầng
trăng khuyết cô quắt... khi nhớ đến bóng người đi xa. Mảnh trăng cô độc ấy nửa
thì lọt qua song cửa soi lên chiếc giường chăn đơn gối chiếc của Kiều, nửa thì
dõi theo cái bóng đã khuất dặm trường của chàng Thúc Sinh ở tận phương trời.
Trở lại với bài "Mưa bay trong tiếng chuông" - Tuy hình ảnh ở bài thơ
này của Phạm Ngọc Thái không đến mức sầu muộn, thê lương như hình tượng câu thơ
trong Kiều? Song, những"con lá rụng..." đang bơ vơ bay giữa khuông
trời của đêm cô đơn kia, cũng làm cho lòng ta xốn xang cùng với nhà thơ.
Những tiếng sóng bên hồ
lao xao vỗ theo bước chân anh. Cảnh mưa đó lại được hoà tấu bằng sự đồng vọng
của tiếng chuông chùa buồn. Đó cũng chính là tiếng lòng thương nhớ của anh thi
sĩ với người con gái đã xa xăm.
Ba cái cảnh: Trời mưa,
tiếng chuông và sự cô đơn... để tạo nên một bản tình xô-nát âm vang trong trời
đất. Giọng điệu thi ca trầm... ngân nga... như câu thơ đã viết:
Tiếng
chuông buồn lại hoá bản nhạc thơ
Tôi trở lại với đoạn
thơ đầu:
Chuông
chùa thỉnh lên lời cầu nguyện
Nam-mô-a-di-đà!
Trong
khúc mưa bay âm vang trời đất
Nửa
tỉnh, nửa mê cũng thể như là...
Suốt bài thơ... làn
mưa và tiếng chuông chùa cứ thao thiết trong nhau, hoà vào tâm tình của người
thi sĩ. Cái tiếng chuông thỉnh lên lời cầu
nguyện "nam-mô-a-di-đà" ấy, phải chăng cũng là tiếng khắc
khoải nguyện cầu thao thiết trong anh? Anh đi trong khúc mưa bay với một tâm
hồn trống trếnh, chơi vơi: Nửa tỉnh, nửa mê cũng thể như là... /- Sự
mơ màng như thể đang dẫn người đến bên cửa phật. Một bài thơ tình ở chốn thánh
thần, làm cho tình thi vừa thân thương lại thêm màu huyền hoặc.
Đến
đoạn thứ ba thì người mới thực sự tả về em:
Thoắt
tình đã vào xa vắng
Mình
anh với bóng nhớ hoài em
Hồn
như cánh chim vô định
Mái
tóc em bay làn mưa mênh mang.
Bóng của người con
gái được hiện ra cũng rất hư hao, chỉ nhìn thấy trong làn mưa mái tóc em đang
vương bay. Tâm hồn nhà thơ thì "như cánh chim vô định" - Nghĩa là
mông lung, không có bến bờ, ở cõi vô tận vô cùng. Một tâm hồn lạnh lẽo, cô
liêu. Hình ảnh thơ như ẩn, như hiện đưa ta hút sâu vào cùng tâm trạng của anh.
Cũng chẳng khác là bao với tâm trạng của kẻ nhớ người ở phương trời trong Chinh
Phụ Ngâm:
Trống
Trường Thành lung lay bóng nguyệt
Khói
Cam Tuyền mờ mịt thức mây
(Hoàng Thị Thảo)
Hình tượng thơ của
bài "Mưa bay trong tiếng chuông" được sử dụng đầy chất triết luận
hoặc hội hoạ: Hồn vô định, mưa mênh mang, khúc mưa bay, vọng giữa mưa đêm,
khuông trời, gió... trăng... dìu dặt, người và bóng, bản nhạc thơ v.v....
Không gian thực mà ảo. Hiện tại và quá khứ đan xen trong nhau để nói về nỗi tình
da diết của nhà thơ với người thiếu nữ đã xa. Tôi xin bình sang đoạn thơ cuối
cùng:
Ôi!
tiếng chuông gảy lên bao ký ức?
Kia
không gian thao thiết gót chân mềm
Gió
dìu dặt, ánh trăng suông dìu dặt
Bản
thơ tình anh vọng giữa mưa đêm.
Những kỉ niệm trong
ký ức tràn về theo tiếng chuông. Hình ảnh người con gái từ câu thơ: Mái
tóc em bay làn mưa mênh mang /- Đến đây, nhà thơ nhớ lại những ngày cùng dạo
bước bên người yêu: Kia không gian thao thiết gót chân mềm /- Cả bóng trăng
khuya, con gió dặt dìu, tiếng chuông và làn mưa... cùng hoà trong bản tình
xô-nát bên hồ ấy:
Gió
dìu dặt, ánh trăng suông dìu dặt
Bản
thơ tình anh vọng giữa mưa đêm...
Hai câu cuối thật
hay! Không chỉ với giọng thơ khoan nhặt, mà cả bản tình như được tắm vào trong
vũ trụ cuộc sống và tình yêu con người. "Mưa bay trong tiếng chuông"
như có tiếng ru thần diệu thấm vào hồn ta, để lòng ta say. Một cái say thâm
trầm, da diết. Ngôn ngữ và làn điệu tha thiết. Hình ảnh lại hư hao như ở chốn
bồng lai, cõi phật... cuốn hút cảm nhận của ta đắm chìm vào trong đó.
Trong đoạn thơ cuối
này, ta thấy cả khoảng không gian của bài thơ đều qui tụ vào đây. Từ gió, ánh
trăng cùng làn mưa đêm và tiếng chuông chùa ngân nga... ẩn hiện bóng hình với
bước chân thiếu nữ. Đó là một bản tình ca đằm đìa, xao xiết dưới gió trăng -
Như câu thơ đã kết:
Bản
thơ tình anh vọng giữa mưa đêm
Nói "Mưa bay
trong tiếng chuông" là một bài thơ tình hay hoặc "rất hay!..."
cũng đều thoả đáng. Nhưng cảm yêu cái tiếng mưa, những hạt mưa bay đã được thi
sĩ Phạm Ngọc Thái gieo suốt bài thơ mà tôi bảo rằng: Đó là một bản tình mưa
tuyệt vời!
Tháng 10/2015
Email: hoangthao059@gmail.com
©
Tác giả giữ bản quyền.
.
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 31.10.2015
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét