"Ngợm người" trong thơ Thái Quốc Mưu – Bài viết Châu Thạch (Đà Nẵng)
Thứ Tư, 26 tháng 8, 2015
Với bọn “ngợm người”
nầy nhà thơ Thái Quốc Mưu cho rằng đã hết thuốc chửa rồi, cho nên ông chẳng cần
nhắn nhủ khuyên lơn, dạy bảo gì họ cả, mà chỉ lắc đầu bỏ đi, buông ra cho chúng
một câu để nhớ đời: Chớ tưởng quyền uy
thay trí óc/ Đừng hòng sỏi đá hoá trân châu.
Tác
giả Châu Thạch
Tên
thật: Trương Văn Trạn
Quê:
Quảng Nam
Chỗ
ở hiên nay: 75 Phan Kế Bính, TP. Đà Nẵng
Điện
thoại: 0511.3894610
Email: truongvantran@hotmail.com
_____
“NGỢM NGƯỜI” TRONG THƠ THÁI QUỐC MƯU
Nếu ai hỏi tôi nhà thơ
Thái Quốc Mưu yêu gì và ghét gì nhất, chắc có lẽ tôi không trả lời được điều
yêu nhất, nhưng điều ghét nhất của Thái Quốc Mưu thì qua thơ ông quá rõ ràng.
Trong bài thơ khóc Nguyệt Lãng, một trong
những người bạn thơ thân nhất của Thái Quốc Mưu, nhà thơ đã khuyên người quá cố
đừng trở lại trần gian chẳng phải vì trần gian là chốn sinh, lão, bệnh, tử hay
điều gì khác mà chỉ vì trần gian là chốn có nhiều “ngợm người”:
Đừng nên trở lại
nơi trần thế
Một cõi quanh anh
lắm ngợm người
(Khóc Nguyệt
Lãng)
Trong một lần “Viếng Trời” nhà thơ cũng so
sánh sự khác biệt đáng kể nhất giữa cõi trời và cõi người mà cõi người có lắm
“ngợm người”:
Nước trời trên
dưới cùng tôn quý
Khác với nhân gian
lắm ngợm người
(Viếng Trời)
Vậy “ngợm người” là gì?
Thật ra chữ “ngợm người” không tìm ra một
định nghĩa chính xác. Tự điển Việt Nam có sách định nghĩa: “ngợm người” là
người ngu dại”; có sách định nghĩa: “ngợm người” là người, với ý nghĩa xấu nói
chung”. Lại có người cho chữ “ngợm” phát xuất từ chữ “ngựa” nên chữ “ngợm
người” là, “nửa ngựa nửa người, nghĩa là người không ra người mà ngựa chẳng ra
ngựa”. Cũng có giải thích “ngợm người” như sau: “Ngợm là gì?- Ngợm cũng đi
bằng hai chân, mặc quần áo, mang hia, đội mão, có trí tuệ, có tiếng nói, ăn từ
thượng vàng hạ cám đến cao lương mỹ vị xuống bắp luộc khoai nướng nhưng khác
con người ở chỗ, con người có thể ăn được đủ thứ nhưng không bao giờ ăn thịt
đồng loại, còn ngợm thì đến thịt đồng loại cũng sẵn sàng ăn sống nuốt tươi”
(Tất nhiên người mà ăn thịt người chỉ nói theo nghĩa ngụ ý mà thôi).
Như thế chữ “ngợm người” cũng như chữ “chó
má”. “Con chó có thể ăn bẩn nhưng dứt khoát không ăn thịt đồng loại, còn con má
về hình thức giống y như con chó nhưng đến thịt đồng loại cũng không từ! Có
người nghĩ rằng, “ngợm người” là lũ người “điên” cần phải đi học. Học gì? - Học
làm người, học để biết thiên chức của con người”.
Xem như thế “ngợm người” hay “người ngợm”
quả nhiên không phải người tốt.
Tóm lại, “ngợm người” để chỉ những kẻ có
hình thể, vóc dáng của con người, nhưng cách sống với đồng loại, chưa đạt được
cái bản chất đích thực của CON NGƯỜI, mà tôi đã đọc trong mục danh ngôn đâu đó
câu: “Hãy sống sao cho người ra NGƯỜI” của Thái tiên sinh.
Ngoài
ra, trong bài thơ Niềm Mơ Ước Vĩ Đại Của Tôi, Thái Quốc Mưu đã viết:
Mặc ai mơ nước
Thiên Đàng
Mặc ai mơ cõi Niết
Bàn xa xôi
Tôi sinh ra giữa
Đất, Trời.
Chỉ mong làm được
CON NGƯỜI – viết hoa.
Theo Thái Quốc Mưu thì giống động vật mang
tên người, khi được “Viết hoa” thành CON NGƯỜI thì vô cùng khó khăn, lớn lao,
vĩ đại, và cao quý hơn tất cả. Nó nằm trên tất cả những ước mơ – kể cả Thiên
Đàng hoặc Niết Bàn. Bởi, khi tất cả giống người biết tu thân để trở thành CON
NGƯỜI được viết hoa, thì xã hội lúc đó đa số chỉ có những CON NGƯỜI đích thực
là NGƯỜI. Họ toàn là bậc chính nhân quân tử, lương thiện, gắn bó yêu thương,...
thì Thiên Đàng hoặc Niết Bàn đã hiện hữu giữa trần đời, chẳng phải tìm đâu xa.
Khi ấy, lũ “ngợm người” không còn đất dung thân, chẳng thể tồn tại. Sẽ tự diệt.
Bây giờ qua thơ Thái Quốc Mưu ta thử tìm
xem những thành phần nào trong xã hội mà nhà thơ ghét nhất? Câu trả lời, chính
xác nhất, đó là lũ “ngợm người”.
Trong bài thơ “Trên Chót Đỉnh” Thái Quốc
Mưu đứng trên núi nhìn xuống “đời”, ông đã thấy “lắm lũ loài”. Ông dùng chữ ‘lũ
loài” chứng tỏ ông rất ghét hạng người nầy, đó là hạng người tranh bả lợi danh,
giựt dành lợi lộc làm mất cái nhân tính đích thực của CON NGƯỜI:
Ngó xuống. Ôi chao
lắm lũ loài
Tranh chấp bả danh
nhân tính mất
Giựt dành lợi lộc
hận thù sôi
(Trên
chót Đỉnh)
Cái bọn người mà bả danh vọng và lợi lộc đã
làm cho họ sôi máu hận thù, mất đi nhân tính đó, đã được nhà thơ gọi đích danh
trong bài thơ “Khác Biệt” của ông:
Quan tham đầu óc
như “lì đỗn”
Chỉ biết thu gom
với nhét vào
(Khác
biệt)
Đọc ngược hai chữ đóng trong ngoặc kép ta
thấy Thái Quốc Mưu khinh bọn quan tham đến cỡ nào. Và với Thái Quốc Mưu bọn
người ấy không những là phường phi đạo đức, bất tài, bất nhân, bất nghĩa, tham
lam vô tận, lừa bịp, thất học, ngô nghê trước quần chúng; vậy mà hay lếu láo
khoe khoang, vênh váo,... ăn trên, ngồi tróc để lèo lái mọi việc chẳng khác nào
như bác tài vừa dỡ lại ba hoa:
Đạo đức trống
không hay lếu láo
Chân tài rỗng toác
cứ thày lay
(Có những bác tài)
Nhà thơ Thái Quốc Mưu không tiếc lời giận
dữ điểm mặt bọn người xấu xa trên với lời lẽ vô cùng cay cú:
Hôm sớm đem đầu ra
đội đít
Trưa chiều gục mặt
để chờ khi
Cong lưng đổi
miếng mồi danh lợi
Ngậm miệng ăn ba
cái bã chì
(Vịnh
ông Táo)
Và cuối cùng Thái Quốc Mưu không còn nể
nang gì nữa và thẳng tay chỉ vào mặt bọn người mà ông ghét nhất trên trần gian
nầy, công bố, vạch trần tội lỗi xấu xa nhơ nhuốt của họ, lũ “ngợm người” mà từ
xưa đến nay thời nào cũng có:
Quan ôn xưa nay
Phẩm chất kém -
cần sơn, phết, xi
Bằng cao. dốt rặt
mới ly kỳ
Văn thư nguệch
ngoạc run cầy sấy
Chữ ký loằng
ngoằng méo miệng ghi
Quán nhậu nghênh
ngang tuồng hổ, sói
Cửa quyền hống
hách tựa tần, phi
Gặp thời chồn cáo
vươn nanh vuốt
Sớm tối vênh vênh
cái mặt chì.
Vậy qua thơ ta biết thứ mà nhà thơ ghét
nhất trên đời là ai vậy?
Tất nhiên không phải là những người mang
chữ “ngợm” với nghĩa xấu bình thường. Tất nhiên, đó không phải là người ngu
dại; tất nhiên không phải người khuyết tật, người phạm tội hình sự, kẻ vô tình,
vô tâm... Nói chung tất cả những người bị cho là “người xấu” đó, đều không phải
thứ “ngợm người” mà Thái Quốc Mưu muốn đề cập. Thái Quốc Mưu nói thẳng lũ ngợm
người ấy chính là những kẻ ngồi ở ghế quan lại trên cao mà kém tài, thất đức,
bám danh hưởng lợi,...
Qua thơ Thái Quốc Mưu, bọn “ngợm người” là
bọn “Quan ôn” vô lại. Bọn đó làm cho nhà thơ Thái Quốc Mưu chán chê thế gian
nầy đến nỗi ông đã nhắn với người bạn thơ tri âm của mình:
“Nhớ
bút hãy đùa cùng trăng gió
Thèm thơ xin nhắn cái thằng tôi”
nhưng,
“Đừng
nên trở lại nơi trần thế
Một cõi quanh anh
lắm ngợm người”.
Với bọn “ngợm người” nầy nhà thơ Thái Quốc
Mưu cho rằng đã hết thuốc chửa rồi, cho nên ông chẳng cần nhắn nhủ khuyên lơn,
dạy bảo gì họ cả, mà chỉ lắc đầu bỏ đi, buông ra cho chúng một câu để nhớ đời:
Chớ tưởng quyền uy
thay trí óc
Đừng hòng sỏi đá
hoá trân châu.
(Biển Đời)
©
Tác giả giữ bản quyền.
.
Cập nhật theo nguyên bản của tác gửi từ Đà Nẵng ngày 26/08/2015
Xin
Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi
Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét