HomeHy vọng của “Thăng tử hình” – Truyện ngắn Trạch An -Trần Hữu Hội
Thứ Tư, 27 tháng 5, 2015
Ô cửa sáo mở ra đột ngột, một gương mặt nghiêm khắc của cán bộ biệt giam nhìn chòng chọc vào tôi và phạm nhân chung phòng, cuối cùng một ngón tay chỉ đúng vào tôi:
- Chuẩn bị đồ đạc.
Tác
giả Trạch An Trần Hữu Hội
Tên thật Trần Hữu Hội
Sinh 1955. Tại An Lưu, Quảng Trị.
Hiện ở: Ninh Sơn, Ninh Thuận
Email: trachan555@yahoo.com.vn
_____
Tên thật Trần Hữu Hội
Sinh 1955. Tại An Lưu, Quảng Trị.
Hiện ở: Ninh Sơn, Ninh Thuận
Email: trachan555@yahoo.com.vn
_____
HY VỌNG CỦA “THĂNG TỬ
HÌNH”
Ô
cửa sáo mở ra đột ngột, một gương mặt nghiêm khắc của cán bộ biệt giam nhìn
chòng chọc vào tôi và phạm nhân chung phòng, cuối cùng một ngón tay chỉ đúng
vào tôi:
- Chuẩn
bị đồ đạc.
Khẩu
lệnh này đã quá quen thuộc với tôi vì đã hơn hai năm nằm biệt giam, chuyển
phòng không biết bao nhiêu lần. tuy vậy lần nào cũng hồi hộp lo âu vì không
biết là chuyển phòng hay chuyển trại.
Lần
này thì tôi biết chắc là chuyển phòng, bởi sáng nay, cán bộ phát hiện “chậu
hoa” trên ô cửa phòng tôi và lập tức tịch thu với anh mắt ngờ vực, đe dọa.
Từ
ngày vào tù. tôi vào ngay biệt giam, chỉ những lần hỏi cung là được ra ngoài,
còn lại, nằm trong căn phòng 2x2 mét. Một bệ xi măng cao hai mươi phân, rộng
một mét hai mươi phân cho hai người nằm, nhưng thường thì một người nằm trên và
một người nằm dưới. tôi luôn chọn nằm dưới. Khoảng này tám mươi phân, hẹp hơn,
không tô láng. dành cho sinh hoạt và để thùng cầu. Có những lúc xui xẻo gặp
thùng câu thủng là suốt đêm phải ngồi, luôn tay dùng giẻ thấm rồi vắt ngược vào
lại thùng cho đến sáng! Bù lại. nằm dưới có cái lợi là có thể nghe dộng tỉnh
bên ngoài dễ hơn, thấy bóng cán bộ rình nghe lén và mát hơn nhờ cửa chính có
một khe hở nhỏ chừng năm, bảy ly. Năm bảy ly thôi nhưng là cả một “khoảng trời
mênh mông”đối với người nằm dưới.
“Chậu
hoa” chúng tôi bị tịch thu sáng nay là một mất mát lớn, bởi công sức chăm trồng
của cả hai chúng tôi hơn tháng nay!
Trong
biệt giam, cứ chừng vài tháng là có lệnh xem lại những đồ đạc ít dùng. Những
món đồ thường dùng thì để trước cửa phòng, những gì ít dùng tới, cho vào giỏ
gởi phục vụ đem đến phòng đồ đạc tập thể. Khi xem lại đồ dùng, tôi thích thú vì
bao nilon đựng hạt ném (*) tua tủa mầm xanh. Mẹ tôi luôn gởi ném cho tôi, bà
dặn là khi nào cảm hay đau bụng thì nhai vài hạt sẽ bớt ngay. Bởi ít khi bị
cảm, nên tôi cho vào giỏ đồ ít dùng. Tôi và bạn cùng phòng, một phạm nhân hình
sự, tội mổ bò lậu. Biệt giam luôn bố trí cho tù chính trị ở chung với hình sự.
Tuy mới ở tù bốn tháng nhưng bạn tù chung phòng với tôi cũng rất thích thú khi
nhìn những hạt ném mọc mầm xanh tươi. Chúng tôi giữ lại bốn hạt có mầm cao nhất
với ý định trồng. Muốn trồng những hạt ném sẽ cần một cái chậu, nhanh trí, tôi
lấy lại hai hộp diêm rồi gởi lại giỏ đồ cho tù phục vụ mang lại phòng kho.
Tôi
mở hẳn hộp diêm ra rồi cắt đôi, ghép lại thành một ô chữ nhật, cao chừng ba phân, đặt chồng lên nắp hộp diêm, như vậy
là có một cái chậu đủ cho bốn hạt ném. Bây giờ cái khó là đất, phòng luôn sạch
không một chút bụi, kiếm ra đất thật khó! Tôi nghỉ đến chuyện khi nào đi hỏi
cung, trong này thường gọi là “đi làm việc”, sẽ lén lấy một nắm đất. Ý tưởng
này trở thành khó thực hiện vì tôi từ
hơn một năm nay không thấy gọi đi làm việc, bạn chung phòng cũng hình như đã
kết cung, chờ ra tòa. Hai chúng tôi cùng chọn cách lót dưới một lớp giẻ, dặt
bốn hạt ném vào rồi xé vụn giẻ nhét thêm xung quanh. Sau một hồi “hì hục”, đã
có một chậu ném tươi xinh tua tủa mầm…Chúng tôi nhỏ nước hàng ngày làm chất
dinh dưỡng…May mà hộp diêm bằng gỗ, hơn tháng rồi vẫn chưa bị hư!
Suốt
ngày, hai chúng tôi nhìn những lá xanh tăng trưởng! “Chậu hoa” được đặt cuối
phòng, đến chừng sáu giờ chiều, chúng tôi đứng lên vai nhau, cho“chậu hoa” lên
ô cửa có song sắt hóng sương đêm, rồi sáng mai, nán đến chín giờ cho hoa tắm
nắng mai, rồi lại đứng lên vai nhau đưa trở lại phòng. Chúng tôi nâng niu hộp
diêm như một chậu hoa hồng mỏng manh.
Chúng
tôi ngây thơ không biết, sau khi phát hiện và tịch thu chậu hoa, tôi bị lên
phòng đều hành trại, cán bộ hỏi tôi là đã làm ám hiệu liên lạc với ai. ở nhà
nào?
(Nhà
là trại tập thể, ở chừng ba, bốn chục người) Lúc này tôi mời biết là có thể bỏ
một vật gì đò lên cửa sổ, làm ám hiệu cho bạn tù ở ngoài định vị phòng biệt
giam mình đang ở, trong những lần trốn trại trước dây đã xảy ra đều này.
Vậy
là tôi bị chuyển phòng!
oOo
Phòng
tôi chuyển đến nằm dãy đối diện với phòng cũ, vừa chào bạn tù mới, đã nghe
tiếng gõ tường, Tôi đưa mắt hỏi bạn mới:
-
Ai bên phòng đó vậy?
-
Thăng tử hình!
“Thăng Tử hình” là đồng hương với tôi. Tội đốt
kho lương thực, chung vụ của Thăng gần như cả phòng lương thực, trưởng, phó
phòng và hai mươi mấy nhân viên. Phiên tòa lớn nhất từ trước tới nay, phải hơn
hai năm mới kết cung và xét xử, Thăng là thủ kho, tự tay châm lửa, lãnh án nặng
nhất: Tử hình, còn lại chung thân, hai mươi hai năm, mười tám năm… Thăng đang
chờ ân xá hoặc giảm án. Theo nguyên tắc, tù nhân sau khi tuyên án, có quyền xin
phúc thẩm hoặc viết đơn lên Chủ tịch nước xin ân xá. Bởi chỉ là nguyên tắc nên
không mấy khi tù nhân được thỏa mãn. phần nhiều được phê “Y án tỉnh Ninh
Thuận”. Lúc này, tù nhân chỉ còn chờ ngày thi hành án: Xử bắn!
Nguyên
tắc này cho tù nhân tử hình kéo dài thời gian có khi cả năm, bởi đơn đi và về
rất lâu.
Tôi
biết mình sẽ chuyển phòng lần nữa vì sớm muộn gì ban đều hành trại giam cũng
phát hiện ra sơ suất của cán bộ: Tôi và Thăng tử hình là đồng hương.
Thăng
bị cùm cố đinh, khác vời cùm thường là không thể di chuyển, cùm cố định được
xuyên qua tường, sau khi xỏ hai chân vào, cán bộ đích thân bấm khóa từ bên
ngoài. Bên trong, tù nhân chỉ được đứng, ngồi hoặc nằm tai chỗ!
Lại
nghe tiếng gõ tường, tôi vờ hỏi bạn mới:
- Thăng
tử hình nói gì vây?
- Anh
ấy hỏi có phải anh Hân chính trị, ở Sông Pha không?
Tôi
vờ không biết nghe và gõ tường vì chưa thể tin bạn mới, tội liên lạc với nhau
có thể bị còng hoặc cùm 15 ngày đến một tháng!.
- Trả
lời giùm anh với, nói là đúng rồi.
Bạn
mới gõ tường, tiếng gõ thật nhanh chứng tỏ cũng đã ở biệt giam lâu rồi.
Qua
phút làm quen ban đầu, tôi có thể tin là bạn mới không tố cáo, tôi tự mình nghe
và gõ lại. Có hai bảng mã cho tù nhân dùng liên lạc với nhau bằng cách gõ lên
tường. Cách liên lạc này cần một vật cứng, nhỏ chừng ngón tay, thường thì dùng
cán quạt, rồi lấy thun quấn chặt là có thể gõ. Có hai bảng mã thông dụng cho
biệt giam: Bảng 5-7 và 6-7. Bảng 5-7 là 5 ô hàng ngang và 7 ô hàng dọc, mỗi ô
chứa một chữ cái theo mẫu chữ a, ă, â,b,c….Thí dụ chữ “a”, nằm ô thứ nhất hàng ngang và cũng ô thứ
nhất hàng dọc, gõ: Cạch cạch liền nhau…Hàng ngang được gõ trước, hàng dọc gõ
sau. Xem ra khó khăn và rắc rối, nhưng như người xưa nói: “Nước sông, công tù”.
Trong tù ai cũng tỷ mỷ và kiên nhẫn bởi suốt ngày nằm không, tháng này qua
tháng nọ, năm này qua năm kia nên khó mấy cũng học được!
Thăng
ở đã lâu, dùng mẫu 5-7, tôi lại quen dùng mẫu 6-7, ban đầu có khó hiểu đôi chút
nhưng rồi chuyển đổi rất nhanh.
Thăng
tâm sự nhiều về vụ đốt kho, hỏi tôi những chuyện ở địa phương, ngoài đời…và
cuối cùng thì hỏi tôi có biết Hương, người yêu của Thăng không?
Thăng
bị bắt từ khi tôi còn ở ngoài, bởi Thăng nhỏ hơn tôi nhiều nên cũng ít quan
tâm, nhưng Hương thì tôi biết, tôi có dạy Hương năm lớp Chín. Hương bỏ học sớm
để giúp gia đình. Sau khi Thăng bị bắt, tình cờ tôi gặp Hương trong một hoàn
cảnh, mà nói ra chắc Thăng sẽ thất vọng và đau lòng lắm!
Tôi
trả lời là không biết.
Thăng
kể chuyên tình của mình thật lâm ly, thật đẹp! Hôm ra tòa, Hương khóc lóc và
hứa ở vậy không lấy chồng nếu Thăng bị tử hình thật! Thăng luôn hy vọng là được
ân xá, giảm án qua chung thân, rồi giảm qua 22 năm, nếu chấp hành tốt thì sẽ
được giảm dần và cuối cùng thì chừng 12 năm là có thể trở về sống hạnh phúc cùng
Hương! Có đều làm Thăng cứ ray rứt băn khoăn là không hiểu tại sao, từ sau ngày
ra tòa, không thấy Hương thăm nuôi. Nhưng Thăng cũng tự an ủi là có lẽ trại
không cho phép vì Hương không phải là vợ, chỉ cho gia đình thăm mà thôi.
Tôi
an ủi Thăng là hắn đã nghỉ đúng, trong lòng mong sớm chấm dứt câu chuyện!
Phát
hiện của trại giam nhanh hơn tôi tưởng. Ô cửa sáo lại mở ra, may là cuộc chuyện
trò của tôi với Thăng vừa dứt, nếu không, không những chuyển phòng mà còn bị
lãnh cùm vào chân!
-
Chuẩn bị đồ đạc!
Tôi
khỏi chuẩn bị vì chưa kịp soạn đồ dùng cá nhân ra.
oOo
Trước khi bị bắt, cũng như bao người trong địa phương tôi sinh sống, làm
nông thì chỉ là công việc phụ bởi chẳng đủ sống, đi buôn mới là công việc đem
lại cái ăn hằng ngày. Không kể đàn ông hay đàn bà, cứ còn sức khỏe thì đi buôn.
Khi thì hàng nông sản, khi thì hàng điện máy linh tinh. Nông sản có gạo từ Tuy
Hòa, Quảng Ngãi… Thuốc lá, đậu xanh, mì lát, từ Cam Ranh vào Sài Gòn. Điện máy
là gọi cho to tác thế chứ thực ra chừng chục, mười lăm kg đinh, dăm cái bóng
đèn tròn… mua được ở cửa hàng phân phối cũng mang vào Sài Gòn kiếm lời. Ga tàu
là nơi hội tụ nhiều hạng người lăn lộn mưu sinh.
Hung
thần của ga là Thuế vụ, Du kích. Mọi mặt hàng đều là hàng lậu.
Bởi
ga là nơi dễ gặp, dễ quen nhau, nhất là người cùng địa phương. Tôi gặp Hương
một vài lần. Hương thuộc hạng buôn lớn, hàng nhiều và là hàng có lãi cao. Hương
thuê người áp tải hàng, lo chuyện vào ga, lên tàu thì thường ngồi trên toa
Trưởng tàu và Kiểm soát viên. Dưới ga có thuế vụ che chở, lên tàu có Kiểm soát
viên bao che.
Hôm
ấy, tôi mang một ba lô 6kg và một túi xách 4kg thuốc lá ra Nha Trang. Mười kg
thuốc lá là cả một gia tài, tất cả vốn liếng của tôi là đó!
Đang
ngồi một góc trong sân ga, nơi có đám tranh lúp xúp, chờ tàu chợ từ Sài Gòn ra
thì Thuế vụ cùng Du kích xuất hiện. Cả ga nhốn nháo, con buôn chạy mọi hướng.
Tôi không kịp mang ba lô, chụp vội túi xách chạy theo những con buôn khác.
Tàu
vào ga nhưng con buôn hầu hết kẹt không lên tàu được. Khi tàu đã qua, tôi dấu
túi xách vào nơi khác rồi trở lại tìm ba lô, không còn ở đó nữa!
Tôi
thất vọng vì hơn phân nữa vốn liếng nằm trong ba lô. Mua thêm hàng thì không có
tiền, đi ra Nha Trang với 4kg thì lỗ chi phí! Tôi quết định vào xin lại ba lô
hàng. Với giấy đi lại là giáo viên, tôi hy vọng các nhân viên thuế thông cảm.
Giáo viên thời này, thỉnh thoảng, vào dịp nghỉ, cũng đi buôn gọi là “cải
thiện”.
Chờ
cho trạm thuế vắng người, thường thì khi tàu ra khỏi ga chừng hai tiếng thì
sinh hoạt sân ga vắng lại.
Tôi
vào trạm với tâm trạng hồi hộp lo âu. Nhìn đống hàng ngổn ngang, đảo mắt qua
tìm cái ba lô có nằm ở đó không nhưng không thấy, có lẽ nó nằm dưới những bao
hàng khác. Thấy cửa phòng khép hờ, tôi cố xua đi nỗi sợ hải thường trực, đẩy
cánh cửa. Hai tấm thân trần truồng trên chiếc sạp gỗ sau bàn làm việc, họ bật
dậy vội vã kéo tấm chăn che, tôi nhận ra Hương và một nhân viên thuế vụ.
Đóng
nhanh cửa, tôi ra ngoài với nỗi thất vọng tột cùng, trong lòng cứ nghỉ giây
phút chứng kiến vừa qua là một tai họa, bởi nhân viên thuế sẽ ác cảm không hy
vọng gì cảm thông, cho tôi lại ba lô!
Nhưng
Hương lại là cứu tinh, tôi đang ngồi bần thần lo lắng nơi một góc của quán nước
gần trạm thuế thì Hương đến.
- Thầy
bị mất hàng à?
Tôi
không còn đi dạy, nhưng trong địa phương vẫn quen gọi bằng thầy.
- Ừ,
tôi bị mất một ba lô thuốc lá.
- Thầy
vào đây.
Tôi
theo chân Hương vào trạm thuế
-
Cái nào là của thầy?
Anh
thuế vụ ngồi sau bàn làm việc nhìn tôi dò xét, ánh mắt lườm lườm ác cảm. Tôi
tìm trong đống hàng, ba lô của tôi nằm dưới mấy bao hàng khác, có bao là gạo,
có bao là đậu đen…Tôi xách lên đưa cho Hương.
- Thầy
mang ra đi, cẩn thận nghe thầy! Thầy của em đó anh!
Tôi
cảm ơn rồi đi nhanh ra khỏi trạm, như sợ chậm chân sẽ làm gã thuế vụ đổi ý,
lòng băn khoăn sao mọi chuyện lại dễ dàng như thế!
Qua
ngày hôm sau, trong lúc chờ tàu, gặp một đồng hương, anh này là tay buôn chuyên
nghiệp, hôm qua biết tôi bị mất hàng:
- Xin
được rồi à, nhờ Hương phải không?
- Vâng.
- Gặp
Hương là hên rồi, “vợ bé” trưởng trạm đó.
oOo
Sau
cuộc chuyện trò ngắn ngủi trong biệt giam, Hai tháng sau tôi được ra trại.
tháng sau nữa thì nghe tin Thăng bị đưa
đi xử bắn ở Cà Đú!
Tôi
băn khoăn không biết trong thời gian ngắn ngủi đó, có ai biết sự thật phủ phàng
về Hương, vô tình hay cố ý, tiết lộ với Thăng không?!
Mong
rằng đừng có ai, cho hắn mang theo niềm hy vọng thủy chung của Hương về bên kia
thế giới, như thế vẫn tốt hơn!
Sài Gòn, tháng 5, năm 2015
----
(*) Hạt ném: dạng củ, giống như củ hành,
nhưng nhỏ hơn, chỉ bằng ngón tay, màu trắng đục. Củ chứa nhiều nước có vị hăng.
Giải cảm, đau bụng rất tốt.
----
© Tác giả giữ bản quyền. . Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gửi từ Sài Gòn ngày 27.5.2015
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet.Net Khi Trích Đăng Lại.
_________________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét