Home
» Lý luận phê bình
» Trong tim có tiếng trống đồng vang ngân – Trần Vân Hạc cảm nhận thơ Nguyễn Trường Thọ
Trong tim có tiếng trống đồng vang ngân – Trần Vân Hạc cảm nhận thơ Nguyễn Trường Thọ
Thứ Hai, 3 tháng 11, 2014
Hình tượng nghệ thuật “Đặt tay lên ngực trống đồng” khá độc đáo xuyên suốt bài thơ và mỗi người con đất Việt khi đọc đều đặt tay lên ngực của mình như tiếng gọi tự nhiên từ ngàn xưa, lắng nghe nhịp đập của con tim hòa với tiếng trống đồng oai dũng mang linh hồn Việt và khi đặt tay lên ngực ta bắt gặp bàn tay ấm áp của ông cha truyền thêm sức mạnh và niềm tin cùng sự tin cẩn gửi trao: “Đặt tay lên ngực trống đồng/ Để nghe vọng tiếng Lạc Hồng nghìn năm”.
Thông tin cá nhân: (VanDanViet)
Tác giả Vân
Hạc
Tên thật: Trần Vân Hạc
Sinh năm 1952 tại Hiền Lương, Hạ Hòa, Phú Thọ.
Địa chỉ: F.201, Nhà.B4, Ngõ.189, Thanh Nhàn
P. Quỳnh Lôi, Q. Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội
ĐT: 0917 331 683 - 0949 253 256 - 0949 381 246
Email: vanhac.yenbai@gmail.com & vanhac_yb@yahoo.com.vn
_____
Tên thật: Trần Vân Hạc
Sinh năm 1952 tại Hiền Lương, Hạ Hòa, Phú Thọ.
Địa chỉ: F.201, Nhà.B4, Ngõ.189, Thanh Nhàn
P. Quỳnh Lôi, Q. Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội
ĐT: 0917 331 683 - 0949 253 256 - 0949 381 246
Email: vanhac.yenbai@gmail.com & vanhac_yb@yahoo.com.vn
_____
TRONG TIM CÓ TIẾNG TRỐNG ĐỒNG VANG NGÂN
(Trần Vân Hạc cảm nhận thơ Nguyễn
Trường Thọ)
ĐẶT TAY LÊN NGỰC
TRỐNG ĐỒNG
Đặt tay lên ngực trống đồng
Để nghe vọng tiếng Lạc Hồng nghìn năm
Dịu đi giọt mắt ướt đầm
Dịu đi giọt máu tím bầm Mỵ Châu
Dấu đường lông ngỗng còn đau
Trắng phau chìm nổi bể dâu kiếp người
Một trăm chiếc trống làng tôi
Năm mươi xuống bể năm mươi lên rừng
Thề non hẹn biển đã từng từ đây
Nước non thủa ấy hao gầy
Cháu con vun đắp tròn đầy nơi nơi
Đêm dầu cạn ngày đến vơi
Lệnh vua ban bố bề tôi một lòng
Non sông xã tắc hưng vong
Đặt tay lên ngực trống đồng lắng nghe.
(Rút
trong tập: “Đặt tay lên ngực trống
đồng”, NXB Hội nhà
văn, 2014)
CẢM NHẬN CỦA TRẦN
VÂN HẠC:
Hình tượng nghệ thuật “Đặt tay lên ngực trống đồng” khá độc đáo xuyên suốt bài thơ và mỗi
người con đất Việt khi đọc đều đặt tay lên ngực của mình như tiếng gọi tự nhiên
từ ngàn xưa, lắng nghe nhịp đập của con tim hòa với tiếng trống đồng oai dũng
mang linh hồn Việt và khi đặt tay lên ngực ta bắt gặp bàn tay ấm áp của ông cha
truyền thêm sức mạnh và niềm tin cùng sự tin cẩn gửi trao: “Đặt tay lên ngực trống đồng/ Để nghe vọng tiếng Lạc Hồng nghìn năm”.
Tiếng trống đồng như nhịp tim của dân tộc, của những người con mang trong mình
dòng máu Tiên Rồng. Tiếng trống như cầu nối quá khứ oai hùng của dân tộc với
hiện tại và tương lai.
Từ xa xưa trống đồng đã được coi là vật
thiêng của người Việt cổ. Ở thôn Ðan Nê, xã Yên Thọ, huyện Yên Ðịnh, cách thành phố
Thanh Hóa 40 km về phía tây bắc có ngôi đền thờ Thần Trống Đồng.
Tương truyền, có một vị vua khi đi đánh giặc qua đây có nghỉ lại một đêm trên
bến Trường Châu ở khúc sông Mã gần đền (có nguồn nói là vua Hùng Vương đời thứ
nhất nhưng cũng có sách nói là vua Lý Thái Tông đi dẹp giặc ngoại xâm). Trong giấc
chiêm bao, vua được một vị thần xưng là “Ðồng
Cổ” báo mộng bày cách dẹp giặc loạn. Khi vua tỉnh giấc còn nghe vang vọng
tiếng chuông đồng vọng từ ngôi đền dưới chân ba ngọn núi. Theo báo mộng của
thần, khi ra trận vua cho dùng dùi đồng gõ vào trống đồng, giặc hoảng loạn sợ
hãi bỏ chạy. Nhà vua sau đó đã quay lại để tạ ơn thần và cho tu bổ đền khang
trang hơn. Tên đền “Ðồng Cổ” được dân
làng gọi theo từ đó. Vua Lý Thái Tông còn cho rước thần “Ðồng Cổ” từ Ðan Nê về lập đàn thề trên đất Thăng Long (nay ở Thụy
Khuê), phong cho thần chức quan “chủ việc
thề trong trì cả nước” và ngày 4.4 âm lịch hàng năm, vua cùng các quan văn
võ đều ra đền làm lễ “Minh
thệ” (ăn thề), giết con sinh (vật tế) uống máu ăn thề: “Làm con bất hiếu, làm tôi bất trung trời
tru đất diệt”, các vương triều Trần - Lê vẫn duy trì
nghi lễ quốc gia này. Thời Trần, hội thề “Đồng
Cổ” là một hội lớn, dân bốn phương về sự hội rất đông! Sử sách từng
ghi lại việc Trần Lương Trung, sứ nhà Nguyên sang nước ta, đời vua Trần Nhân
Tông (1291), có bài thơ “Cảm sự”
trong “Sứ Giao Châu tập”, viết về
Trống Đồng Việt: “Bóng lòe gươm sắc lòng
thêm đắng/ Tiếng rộn trống đồng tóc đốm hoa” (Kim khoa ảnh lý đan tâm khổ/
Đồng cổ thanh trung bạch phát sinh). Nghĩa là nhớ đến trận chiến quân Nam
đuổi đánh, quân Mông Cổ sợ kinh khiếp đến nỗi chỉ nghe tiếng trống đồng rộn rã
mà sứ giả đã bạc trắng tóc rồi!
Bài thơ của nhà thơ Nguyễn Trường Thọ khái
quát được cả chặng đường lịch sử của dân tộc từ thuở dựng nước mà không hề
gượng ép. Hình ảnh:“Một trăm chiếc trống làng
tôi/ Năm mươi xuống bể năm mươi lên rừng” chân thật, giản dị nhắc lại lịch
sử của giống nòi mang nghĩa đồng bào tạo ấn tượng mạnh trong lòng người đọc,
khơi dậy những gì tốt đẹp nhất chung đúc qua 4.000 năm lịch sử và chính những
người con đất Việt: “Tay nắm chặt mắt
rưng rưng” ấy đã: “Thề non hẹn biển”,
“vun đắp tròn đầy nơi nơi”. Người đọc lặng đi trước hình ảnh: “Đêm dầu cạn ngày đến vơi” như một ẩn dụ
nói lên những giai đoạn thăng trầm của đất nước nhưng khi Tổ quốc cần: “Lệnh vua ban bố” thì “bề tôi một lòng”. Đấy là tinh thần, cốt
cách và ý chí của người Việt. Bài thơ khép lại nhưng dư ba của tiếng trống đồng
vang vọng mãi: “Non sông xã tắc hưng
vong/ Đặt tay lên ngực trống đồng lắng nghe.”.
Bài thơ:“Đặt
tay lên ngực trống đồng” được làm theo thể lục bát khá nhuần nhị. Ý thức
công dân không làm mất đi vẻ đẹp trong sáng và tự nhiên của ngôn từ mang tính
trữ tình như nhắc nhở muôn đời con cháu không bao giờ được phép lơ là mất cảnh
giác khi kẻ thù luôn lăm le xâm lược nước ta, bài học “giọt máu tím bầm Mỵ Châu” còn đó. Và mỗi khi: “Đặt tay lên ngực trống đồng” ta không chỉ được: “nghe vọng tiếng Lạc Hồng nghìn năm” mà
còn vang mãi lời thề day dứt, ám ảnh, thức tỉnh lương tri: “Làm con bất hiếu, làm tôi bất trung trời tru đất diệt” trước từng
tấc đất đã thấm máu của bao thế hệ.
Hà Nội 10. 2014
Trần Vân Hạc © Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Hà Nội ngày 03.11.2014
Xin Vui Lòng Ghi Rõ Nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.
_______________________________________________
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét