Thư từ, bài viết gửi về địa chỉ Email: Vudinhninhqn@gmail.com - Vandanviet@gmail.com
RSS
Home Home » Lý luận phê bình » Nhà văn Nguyễn Khoa Đăng chắp cánh thơ ngây - Hoàng Giao

Nhà văn Nguyễn Khoa Đăng chắp cánh thơ ngây - Hoàng Giao

Thứ Sáu, 10 tháng 10, 2014
    (Nguyễn Khoa Đăng: "Nhân dịp tập thơ ĐỘI NÓN CHO CÂY được tái bản lần thứ 2 -NXB Thanh Niên 2014- với số lượng lớn, xin được giới thiệu lại bài viết cho lần tái bản thứ nhất, năm 2004 của tác giả Hoàng Giao" (2014)   
 
Thông tin cá nhân: (VanDanViet)    
Tác giả Hoàng Thị Giao   
Bút danh Hoàng Giao    
Năm sinh: 1960  
Quê quán: Bắc Giang  
Cư ngụ: Phú Nhuận, TPHCM  
Nghề nghiệp: Nhân viên văn thư BV Chấn Thương chỉnh hình, Q5, TPHCM  
ĐT: 01267477622  
Email: hoangthig6@gmail.com 
_____  
 

              1 Hoàng Giao    
  
NHÀ VĂN NGUYỄN KHOA ĐĂNG CHẮP CÁNH THƠ NGÂY
    (Nguyễn Khoa Đăng: "Nhân dịp tập thơ ĐỘI NÓN CHO CÂY được tái bản lần thứ 2 -NXB Thanh Niên 2014- với số lượng lớn, xin được giới thiệu lại bài viết cho lần tái bản thứ nhất, năm 2004 của tác giả Hoàng Giao" (2014)  
    Tập thơ “Đội nón cho cây” của nhà văn Nguyễn Khoa Đăng viết cho thiếu nhi do Nhà Xuất bản Trẻ ấn hành tái bản tháng 5 năm 2004 là một tập thơ hay, thơ ông rất “đằm thắm trữ tình”, ai đọc cũng nhận ra điều ấy. Và cảm xúc của nhà văn lại mênh mông, tha thiết tình yêu…con trẻ… Vì vậy ông đã đi vào tâm hồn trẻ thơ một cách dễ dàng như chính ông đang là một đứa trẻ vậy! Có lẽ vì từng là thầy giáo đã cho ông cách nhìn về trẻ em một cách độc đáo, đáng yêu. Một tập thơ như thế này là cần cho tuổi thiếu nhi lắm? Đọc thơ, bé như được nâng đôi cánh ước mơ… nuôi dưỡng trí tưởng tượng cũng như tình thương yêu và lòng nhân ái với con người. 
    Nhà văn Nguyễn Khoa Đăng đã từng viết truyện ngắn, tản văn, tiểu thuyết, kịch bản phim, các sách về trắc nghiệm tâm lý, từng là giáo viên cấp 2, luật sư bào chữa 216 phiên tòa bênh vực quyền lợi cho những người nông dân bất hạnh. Ông còn là nhà báo, còn có cả một hồn thơ quyến rũ, nhất là thơ viết cho trẻ em (tập thơ Đội nón cho cây). 
          “Nắng lẻn qua khe cửa
          Nắng đọng lại tay em 
          Kìa nắng đang nhảy múa 
          Trên những mái tóc mềm” (Nắng)
    Câu thơ lung linh màu nắng, một khung trời tuổi thơ hiện ra… tinh khiết 
    Phải yêu thế giới tuổi thơ như thế nào mới có được cái cảm hứng tuyệt vời đến như vậy giành cho các “bé”. Bài thơ “Cái lá” thì bé nào chả thích, đọc và cứ việc tủm tỉm cười, khoái chí cười. Cái lá mà có tính nết… như người. Eo ơi! Sao mà giống “bé” thế. Thử đọc mà xem nhé, có giống mình không nào?
          “Bìm bìm láu cá
          Tính hay leo trèo
          Cái lá nheo nheo
          Như con mắt xếch” (Cái lá)
    Toàn bộ tập thơ tác giả thường dùng lối thơ tự do, 4 chữ, 5 chữ là chính, đôi khi 3 chữ, đôi khi thơ lục bát. Lối viết này có lẽ rất phù hợp với thiếu nhi, cái tuổi bay nhảy hồn nhiên và láu lỉnh.
          “Hôm nào 
          Cái máy xát 
          Bị mệt
          Cái cối xay 
          Làm thay”
          …
          “Làm luôn tay
          Mồm vẫn hát” (Cái cối xay)
    Dường như người cha đang kể cho con bé nghe về cái cối xay lúa. Hơn thua là cái kiểu kể như thế nào kìa.
    Cái máy bị hư thì nói là “bị mệt”. Cái cối xay kêu ù ù lại bảo “mồm vẫn hát”. Lối dùng từ nhân cách hóa này rất thu hút sự chú ý của người ta. Câu thơ nhát gừng 2 chữ, 3 chữ, tôn thêm vẻ đẹp của câu kể khẳng định hấp dẫn. Nó làm cho các em đọc thơ mà như đang há miệng ra nghe, người kể như đang ngồi trước mặt vậy. Nó nâng trí tưởng tượng cho các em và gieo vào lòng các em tinh thần tương trợ lẫn nhau và lạc quan trong tư tưởng. Tác giả muốn nhắn nhủ rằng dù bất cứ công việc gì, học tập hay lao động, mà có tình đoàn kết thương yêu, hỗ trợ, miệng vẫn vui vẻ ca hát là tuyệt chiêu của thành công đấy các em. Điều đó thôi thúc các em phấn chấn và say mê… sống. Không phải là một “kim chỉ nam” cho các em sao?
    Bài thơ “Dòng và chữ” rèn cho các em lối sống tự do trong khuôn khổ. Hãy xem cách diễn tả các chữ viết khi không có dòng kẻ ra sao nè:
          “Đứa tụt xuống hố sâu
          Đứa húc đầu vào nhau
          Đứa lao đao chực ngã”
    Rõ ràng chữ viết là biểu hiện của tự do mà dòng kẻ là khuôn khổ.
    Thơ của nhà văn Nguyễn Khoa Đăng chất đầy tính giáo dục khôn khéo, bằng cách dùng từ nhân hóa hài hước dễ tiếp thu. Đồng thời chứa đựng một khối tình lớn như biển cả, êm dịu. Đây là bài “Mưa phùn”:
          “Trời bỗng nhiên dịu ngọt 
          Thì ra mưa phùn về
          Từng giọt nhỏ li ti
          Rơi êm như rây bột”
    Mưa rơi “êm” như “rây bột”. Từ so sánh này rất xác đáng và hay. Vừa tỏ vẻ sự dịu êm của trời đất, vừa bày tỏ sự êm đềm của lòng người. 
          “Vườn rau em mới trồng
          Thấy mưa phùn về tới
          Vội vàng thay áo mới
          Màu xanh mướt như nhung”
    Khi không còn mưa phùn, sợ rau héo, em lấy bình phun nước tưới rau thì:
          “Ngỡ mưa phùn trở lại
          Vườn rau xòe lá cười”
    Giống như bé đang “xòe” miệng cười vậy. Nụ cười thần tiên…
    “Vội vàng thay áo mới” và “vườn rau xòe lá cười” là hình ảnh sinh động chỉ có con trẻ mới có… Viết được những câu như thế này không phải ai cũng viết được, phải biết hòa vào tâm tư ước mơ của lứa tuổi ấy mới có thể viết cảm xúc được như vậy. 
    Thơ của nhà văn Nguyễn Khoa Đăng bao giờ cũng “nhân từ” với đời, kể cả cỏ cây, hoa lá và những vật vô tri vô giác cũng có hồn người.
    Bài “Đội nón cho cây” viết rất cảm động:  
          “Thương cây bàng con
          Phơi đầu ngoài nắng
          Bé tìm mê nón
          Đội vào cho cây”
    Hình ảnh em bé mới ngộ làm sao vì lòng nhân ái bao la của bé đã thổi tình vào cây đề theo năm tháng dài lâu chiếc nón ấy trở thành “chiếc lọng” và “xòe vòng tán rộng” che nắng cho đời …Cây lớn tình bé lớn lên theo.
    Còn rất nhiều bài hay. Bài “Mùa lúa chín” đã được Bùi Đình Thảo phổ nhạc thành bài hát ”Em đi giữa biển vàng”, đã được thiếu nhi cả nước năm 2000 bình chọn là 1 trong 50 bài hát, bài thơ hay nhất viết cho thiếu nhi thế kỷ 20.
          Bông lúa quyện
          Trĩu bàn tay
          Như đựng đầy 
          Mưa gió nắng
          Như đeo nặng 
          Giọt mồ hôi”… (Đồng lúa chín)
    Câu thơ 3 chữ cùng với lối so sánh dồi dào ý tưởng này đã thổi vào lòng các em niềm cảm thông sâu sắc đời sống người nông dân làm ra lúa gạo... Tạo cho các em biết yêu, biết trân trọng và nâng niu giá trị..lao động. 
    Còn có những bài thơ rất riêng tư, dí dỏm, biểu hiện tình cảm gia đình của chính nhà văn. Những bài viết cho con gái con trai, về “bé Vân”, “bé Trang”, “bé Hoa”, “thằng Đàn” là tất cả những gắn kết keo sơn của đại gia đình này. Đọc thơ ông tôi tin rằng các con ông rất yêu và phục cha mình. 
    Bài “Tại mồm Đàn đấy” có những câu rất thú vị được đặt vào miệng Đàn:
          “Bà ngoại ngừng ru
          Nó bảo: “Bà bà
          Đừng họ mồm lại” 
    Ai mà không thấy yêu, không phải cười vì cái từ “họ mồm” “sáng tạo” ấy!
    Khi nhà văn đi thăm con ốm vì xe không đèn bị lao xuống hố gãy 2 cái răng sợ con buồn liền vào vai kịch:
          “Há miệng to bố hét;
          - Răng của ta đâu rồi” (Nghe tin con ốm- viết cho Quỳnh Hoa)
    Thế là “hai bố con cùng cười”
    Khi viết về đứa con gái đầu lòng với niềm say sưa vô bờ bến:
          “Nghe con nhẹ thở
          Cha mẹ thấy vui
          Như trong cuộc đời 
          Có thêm tiếng hát” ( bài Con là…viết cho Quỳnh Vân)
    Ta như nghe rõ tiếng nhịp đập của con tim chan chứa yêu thương của phút đầu tiên được làm cha, làm mẹ… Bây giờ “bé Vân” đã 40 tuổi làm mẹ của 3 đứa con cũng đã lớn. Bé Trang, Hoa, Đàn cũng làm người lớn cả rồi. Được đọc những dòng thơ của bố khắc họa tuổi ấu thơ của mình chắc không khỏi mỉm cười hạnh phúc? 
Năm 2004 
Hoàng Giao 

Hoàng Thị Giao   
© Tác giả giữ bản quyền.  
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Sài Gòn ngày 10.10.2014  
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.  
_______________________________________________  
 
Chia sẻ bài viết
Bài liên quan

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét